دوره 15، شماره 51 ، مهر 1399
مهدی کروبی؛ ساسان احمدی
چکیده
در حال حاضر، توسعه گردشگری پزشکی یکی از منابع کسب درآمد به‌ویژه برای کشورهای درحال‌توسعه است. هرگونه توسعه گردشگری بدون دقت نظر و تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب برنامه‌ریزی راهبردی و کنترل مستمر، اثرات منفی و جبران‌ناپذیری در ابعاد مختلفی بر جای خواهد گذاشت. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت گردشگری پزشکی شهر شیراز ...
بیشتر
در حال حاضر، توسعه گردشگری پزشکی یکی از منابع کسب درآمد به‌ویژه برای کشورهای درحال‌توسعه است. هرگونه توسعه گردشگری بدون دقت نظر و تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب برنامه‌ریزی راهبردی و کنترل مستمر، اثرات منفی و جبران‌ناپذیری در ابعاد مختلفی بر جای خواهد گذاشت. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر بررسی وضعیت گردشگری پزشکی شهر شیراز به‌منظور ارائه استراتژیهای مناسب در جهت توسعه مناسب و همهجانبه است. روش انجام تحقیق حاضر ترکیبی از روشهای پیمایشی و توصیفی – تحلیلی است. تعداد 80 نفر از گردشگران پزشکی و 20 نفر از کارشناسان حوزههای پزشکی و گردشگری به‌عنوان نمونه تصادفی انتخاب شدند و عوامل راهبردی از طریق پرسشنامه در اختیار نمونهها قرار گرفت. دادههای جمعآوریشده در چارچوب مدل راهبردی سوات تنظیم و مراحل محاسباتی آن با شیوه تصمیم‌گیری تاپسیس- فازی انجام شد. تحلیل یافتهها نشان داد که با توجه به تمرکز راهبردهای اول، دوم و سوم حاصل از تلفیق نظرات گروههای نمونه، راهبرد کانونی برای اقدام، راهبرد تهاجمی است.
ناصر صنوبر؛ سعیده خانی؛ ابوالفضل حق وردی زاده
چکیده
جشنواره‌های فرهنگی سهم مهمی در صنعت گردشگری دارند و شناخت عوامل مؤثر بر موفقیت آن‌ها دارای اهمیت است؛ بنابراین در این پژوهش، تأثیر متغیرهای حس جمعی، تجربه احساسی و برون‌گرایی در تحقق رضایت و وفاداری گردشگران رویدادهای فرهنگی بررسی شده است. برای این منظور، تعداد 394 پرسشنامه در بین گردشگران جشنواره نوروزی برج میلاد تهران توزیع و ...
بیشتر
جشنواره‌های فرهنگی سهم مهمی در صنعت گردشگری دارند و شناخت عوامل مؤثر بر موفقیت آن‌ها دارای اهمیت است؛ بنابراین در این پژوهش، تأثیر متغیرهای حس جمعی، تجربه احساسی و برون‌گرایی در تحقق رضایت و وفاداری گردشگران رویدادهای فرهنگی بررسی شده است. برای این منظور، تعداد 394 پرسشنامه در بین گردشگران جشنواره نوروزی برج میلاد تهران توزیع و موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد حس جمعی یک پیشبینی کننده مستقیم وفاداری است و رضایت هم چنان بیشترین تأثیر را بر وفاداری دارد. همچنین رابطه بین برون‌گرایی و تجربه احساسی مثبت تأیید شد. در مسیرهای غیرمستقیم نیز تجربه احساسی مثبت از طریق رضایت بیشترین تأثیر را بر وفاداری دارد. نتایج این مطالعه میتواند مدیران بازاریابی و متولیان برگزاری جشنواره‌ها را در مدیریت بهتر رویدادها و کسب رضایت و وفاداری بیشتر گردشگران یاری رساند.
لیلا وثوقی؛ زهره کیانی فیض آبادی؛ اعظم نژاد دهبکری
چکیده
رشد تقاضای سفر به جاذبههایی که به دلایل طبیعی و انسانی تخریب شدهاند، نوع جدیدی از گردشگری را در دنیای امروز رقم زده است. به باور صاحب‌نظران، توسعه گردشگری در این قبیل سایتها میتواند در بازسازی آن‌ها مؤثر باشد. در این راستا، توجه به ویژگیهای تقاضا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان سیستم گردشگری، دارای اهمیت بسیاری است. ...
بیشتر
رشد تقاضای سفر به جاذبههایی که به دلایل طبیعی و انسانی تخریب شدهاند، نوع جدیدی از گردشگری را در دنیای امروز رقم زده است. به باور صاحب‌نظران، توسعه گردشگری در این قبیل سایتها میتواند در بازسازی آن‌ها مؤثر باشد. در این راستا، توجه به ویژگیهای تقاضا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان سیستم گردشگری، دارای اهمیت بسیاری است. بر همین اساس، در این پژوهش بررسی ویژگیهای تقاضا در مجموعه تاریخی زلزله‌زده ارگ بم (یکی از سایتهای فرهنگی ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو) بعد از بازسازی سایت، موردتوجه قرار گرفته است. جامعه آماری را گردشگرانی تشکیل دادند که در سه ماه اول سال 1396، از ارگ بم بازدید کردهاند که طبق جدول مورگان و بررسیهای آماری، تعداد 200 نفر به‌عنوان نمونه برآورد شدهاند و پرسشنامه، به روش تصادفی ساده در اختیار آن‌ها گذاشته شده است. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها و به‌منظور مدلسازی معادلات تحلیل مسیر و انجام آزمونهای آماری از دو نرمافزار SPSS 22 و AMOS، استفاده شده است. نتایج پژوهش بر وجود رابطه معنادار بین ویژگیهای جمعیتی تقاضا (سن، جنسیت و سطح تحصیلات) و انگیزه گردشگران، رابطه مثبت و معنادار بین ویژگیهای رفتاری تقاضا (انگیزه، هدف و تعداد دفعات سفر) و رضایتمندی گردشگران، عدم رابطه معنادار بین رضایتمندی گردشگران و وفاداری آنان، تأثیر مثبت و معنادار تصویر ذهنی مقصد (مثبت و منفی) بر انگیزه گردشگران و نیز عدم تأثیر معنادار تصویر ذهنی مقصد (مثبت و منفی) بر رضایتمندی و وفاداری گردشگران، اشاره دارد.
محسن فاضلی ورزنه؛ علی قربی؛ مهدی بهمنی
چکیده
هدف این پژوهش، شناخت وضعیت ایران به لحاظ تولیدات علمی از بعد کمی و کیفی و مقایسه آن با کشورهای خاورمیانه به‌منظور آگاهی از جایگاه ایران و کمک به تصمیم‌گیری در سیاست‌گذاری‌ها در حوزه گردشگری بوده است. همچنین رابطه بین تولیدات علمی و درآمد حاصل از گردشگری بررسی شده است. پژوهش حاضر، با رویکرد علم‌سنجی انجام شده است. تولیدات عملی ...
بیشتر
هدف این پژوهش، شناخت وضعیت ایران به لحاظ تولیدات علمی از بعد کمی و کیفی و مقایسه آن با کشورهای خاورمیانه به‌منظور آگاهی از جایگاه ایران و کمک به تصمیم‌گیری در سیاست‌گذاری‌ها در حوزه گردشگری بوده است. همچنین رابطه بین تولیدات علمی و درآمد حاصل از گردشگری بررسی شده است. پژوهش حاضر، با رویکرد علم‌سنجی انجام شده است. تولیدات عملی در حوزه گردشگری در بین سال‌های 1998 تا 2017 از بانک اطلاعاتی وب آف ساینس استخراج شدند. برای تحلیل دادهها و ترسیم نقشه‌های علمی از نرم‌افزارهای هیست سایت، ووس ویوِر و به‌منظور تحلیل دادهها آماری از نرمافزار اکسل و اس پی اس اس استفاده شد. نتایج نشان داد که ایران در زمینه گردشگری 354 مدرک نمایه شده در این پایگاه دارد. ایران از لحاظ تعداد مدارک در این حوزه جایگاه 38 ام در جهان و جایگاه سوم را در خاورمیانه داراست. همچنین از لحاظ همکاری‌های بین‌المللی در خاورمیانه و جهان به ترتیب بیشترین همکاری‌های ایران با کشورهای ترکیه و مالزی صورت گرفته است. نتایج حاکی از روند روبه رشد مدارک ایران در این حوزه است. ایران از لحاظ تعداد مدارک جایگاه شایسته‌ای را در خاورمیانه داراست اما از لحاظ استنادات و میزان همکاری بین‌المللی عملکرد ضعیفی داشته است که باید به این مسئله توجه شود. همچنین رابطه بین تولیدات علمی و درآمد حاصل از گردشگری در سطح 0.01 معنادار بود.
ابراهیم مقیمی؛ مهران مقصودی؛ مجتبی یمانی؛ یاسر حسن زاده
چکیده
گردشگری، یکی از بهترین بخش‌های موقعیت‌یابی اقتصادی است که میتواند رشد اقتصادی و اجتماعی را در مقصد به وجود آورد. در پژوهش حاضر، خورهای شرق تنگه هرمز از نظر توسعه گردشگری ارزیابی شده است. ابتدا با پیمایش میدانی و تکنیک‌های سنجش از دور NDVI و NDWI موقعیت شناسایی شد. سپس با استفاده از دو مدل کوبالیکوا و بریلها اقدام به ارزیابی قابلیت ...
بیشتر
گردشگری، یکی از بهترین بخش‌های موقعیت‌یابی اقتصادی است که میتواند رشد اقتصادی و اجتماعی را در مقصد به وجود آورد. در پژوهش حاضر، خورهای شرق تنگه هرمز از نظر توسعه گردشگری ارزیابی شده است. ابتدا با پیمایش میدانی و تکنیک‌های سنجش از دور NDVI و NDWI موقعیت شناسایی شد. سپس با استفاده از دو مدل کوبالیکوا و بریلها اقدام به ارزیابی قابلیت توسعه گردشگری خورها شد. نتایج نشان داد که در روش بریلها سایت خور آذینی با کسب 870 امتیاز از کل امتیاز ارزشها در رتبه اول قرار دارد. سایت تیاب با امتیاز 840، کلاهی 665، لوران 660 و کرگان با 560 در ردههای بعدی قرار گرفتهاند. نتایج مدل کوبالیکوا نیز نشان داد که خور آذینی با 12 امتیاز بیشترین امتیاز و تیاب با 5/11، کلاهی با 75/8، لوران با 25/8 و کرگان با 25/5 امتیاز در ردههای بعدی قرار دارند.
علی مجنونی توتاخانه؛ حسین کریم زاده
چکیده
هدف این پژوهش، ارزیابی ارزش‌های زیبایی‌شناختی جاذبههای گردشگری محور توریستی صور- توتاخانه در دو بعد عینی و ذهنی بوده است. بدین منظور، هشت مؤلفه شناسایی گردید. برای تعیین زیبایی‌شناختی عینی از شبکه عصبی مصنوعی و برای تعیین زیبایی‌شناختی ذهنی از آزمونهای اسپیرمن و رگرسیون چندگانه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، 3324 گردشگر وارد ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارزیابی ارزش‌های زیبایی‌شناختی جاذبههای گردشگری محور توریستی صور- توتاخانه در دو بعد عینی و ذهنی بوده است. بدین منظور، هشت مؤلفه شناسایی گردید. برای تعیین زیبایی‌شناختی عینی از شبکه عصبی مصنوعی و برای تعیین زیبایی‌شناختی ذهنی از آزمونهای اسپیرمن و رگرسیون چندگانه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، 3324 گردشگر وارد شده به روستا است که با استفاده از فرمول کوکران، 275 نفر به روش تصادفی ساده به‌عنوان نمونه انتخاب شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ 898/0 به دست آمد. نتایج یافتههای پژوهش با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی نشان داد که قابلیت دید قلل مرتفع پیرامون دارای بیشترین ارزش و قابلیت دید رودخانههای جاری دارای کمترین ارزش است. نتایج رگرسیون چندگانه در زمینه زیبایی‌شناختی ذهنی نشان داد که 8 مؤلفه، توانایی تبیین 9/68 درصد از تغییرات واریانس را دارد. همچنین نتایج هردو روش حاکی از ارزش بالای جاذبههای گردشگری این محور است.
علیرضا ایلدرمی؛ موسی حسینی؛ محمد قربانی
چکیده
امروزه، بررسی و شناخت مکانهای مستعد برای کاربری اکو توریسم یکی از موضوعات مهمی است که موردتوجه برنامهریزان صنعت توریسم قرار گرفته است. استفاده از منابع طبیعی به‌عنوان جاذبههای گردشگری بدون آسیب رساندن به آن، مقولهای ایدهآل در راستای توسعه پایدار است. هدف از این پژوهش، بررسی و امکان‌سنجی ایجاد کمپ اکو توریستی تفرجگاه ...
بیشتر
امروزه، بررسی و شناخت مکانهای مستعد برای کاربری اکو توریسم یکی از موضوعات مهمی است که موردتوجه برنامهریزان صنعت توریسم قرار گرفته است. استفاده از منابع طبیعی به‌عنوان جاذبههای گردشگری بدون آسیب رساندن به آن، مقولهای ایدهآل در راستای توسعه پایدار است. هدف از این پژوهش، بررسی و امکان‌سنجی ایجاد کمپ اکو توریستی تفرجگاه بالخلی بلاغی شهر گرماب در شهرستان خدابنده استان زنجان بوده است. جامعه آماری این تحقیق حدود 300 نفر از بازدیدکنندگان در ماه و جمعاً در سال 3600 نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران نمونه آماری 255 نفر محاسبه شد. در این پژوهش سعی شد با استفاده از اطلاعات حاصله از طریق پرسشنامه به روش تصادفی ساده و روش تجزیه‌وتحلیل مدل SWOT و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرمافزار ARC GIS مکانهای مستعد جهت اکو کمپ در منطقه شناسایی شود. نتایج حاصله از تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که تنها 4/0 درصد از مساحت شهرستان خدابنده برای استقرار کمپهای اکو توریستی بسیار مطلوب است. این موضوع نشان داد که منطقه موردمطالعه ازلحاظ استقرار کمپهای گردشگری با محدودیتهای قابل‌توجهی روبرو است، به‌طوری‌که تنها 17/2 درصد از مساحت شهرستان دارای وضعیت مطلوب در این پهنه واقع شده است. این در حالی است که نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل مدل SWOT نشان داد که مجموع امتیاز وزنی عوامل درونی 71/3 و مجموع امتیاز عوامل بیرونی 12/3 برای منطقه بالخلی بولاغی است که بررسیهای حاصله با توجه به امتیاز وزنی راهبرد منطقه موردمطالعه نشانگر راهبرد تهاجمی است که این موضوع بیانگر استفاده برنامهریزان از نقاط قوت و فرصت برای توسعه گردشگری منطقه موردمطالعه است.
مهدی قرخلو؛ مصطفی توکلی نغمه؛ علیرضا گروسی
چکیده
امروزه، صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از منابع درآمدی مهم در اقتصاد جهانی مطرح شده است. گردشگری مذهبی، یکی از تقسیمات صنعت گردشگری است که به‌ویژه در دنیای اسلام و خصوصاً در کشور ایران دارای اهمیت است. شهر قم به‌عنوان پایگاه مذهبی جهان تشیع و یکی از مهم‌ترین مراکز زیارتی در جهان اسلام شناخته میشود. این شهر دارای پتانسیل‌های مذهبی، ...
بیشتر
امروزه، صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از منابع درآمدی مهم در اقتصاد جهانی مطرح شده است. گردشگری مذهبی، یکی از تقسیمات صنعت گردشگری است که به‌ویژه در دنیای اسلام و خصوصاً در کشور ایران دارای اهمیت است. شهر قم به‌عنوان پایگاه مذهبی جهان تشیع و یکی از مهم‌ترین مراکز زیارتی در جهان اسلام شناخته میشود. این شهر دارای پتانسیل‌های مذهبی، فرهنگی، تاریخی و طبیعی نیز است. همهساله، گردشگران زیادی از داخل و خارج کشور به این شهر سفر میکنند. با توجه به اهمیت مذهبی این شهر، مهم‌ترین بخش زائران این شهر، گردشگران مذهبی هستند. وجود این حجم عظیم از گردشگران نیاز به زیرساختها و تأسیسات مناسب برای اسکان، اقامت و گذران اوقات فراغت گردشگران دارد. در پژوهش حاضر که باهدف کاربردی و با روش توصیفی با تکیهبر منابع کتابخانهای و آمار و ارقام صورت گرفت، به‌منظور شناسایی محدودههای مناسب احداث کمپهای فراغتی و تفریحی و پاسخگویی به نیاز زائران و گردشگران این شهر ابتدا از طریق مدل سلسله مراتبی نسبت به وزن دهی معیارها و زیر معیارهای مکانیابی کمپ پرداخته شد و سپس در محیط GIS از طریق روش فازی محدودههای مناسب در سطح مناطق معرفی شدند. درنهایت مناطق 4، 8، 2 و 3 برای این منظور معرفی شدند.
ابوالفضل شاه آبادی؛ فریبا مهری تلیابی؛ وحید امیدی
چکیده
جذب گردشگران خارجی، به‌واسطه درآمدی که از این طریق حاصل میشود میتواند اثر مثبتی بر اقتصاد داشته باشد؛ اما این موضوع نیازمند تأمین حداقلهایی است که اثر تعیینکنندهای بر تصمیم گردشگران برای انتخاب یا اجتناب از ورود به کشوری خاص داشته باشد. یکی از مهم‌ترین متغیرهایی که بر این تصمیم اثرگذار است به موضوع امنیت مربوط میشود. ...
بیشتر
جذب گردشگران خارجی، به‌واسطه درآمدی که از این طریق حاصل میشود میتواند اثر مثبتی بر اقتصاد داشته باشد؛ اما این موضوع نیازمند تأمین حداقلهایی است که اثر تعیینکنندهای بر تصمیم گردشگران برای انتخاب یا اجتناب از ورود به کشوری خاص داشته باشد. یکی از مهم‌ترین متغیرهایی که بر این تصمیم اثرگذار است به موضوع امنیت مربوط میشود. به این منظور، در پژوهش پیش روی تلاش شد با بررسی اثر شاخص نهادی ریسک سیاسی و زیر شاخصهای آن بر جذب گردشگران خارجی موردبررسی قرار گیرد. ازاینروی، کشورهای حوزه منا طی دوره 1995 تا 2016 به‌عنوان نمونه مورد آزمون انتخاب شدند. برآوردهای صورت گرفته در این مطالعه با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی تعدیلشده کامل (FMOLS) صورت گرفت. نتایج نشان داد که ریسک سیاسی به‌عنوان شاخص کل اثری تعیینکننده بر جذب گردشگران دارد. همچنین برآوردی که از زیر شاخصهای ریسک سیاسی انجام شد نیز بیانگر آن بود که زیر شاخصهای درگیری داخلی و خارجی در بین سایر اجزای ریسک سیاسی از اثر بیشتری در جذب گردشگران خارجی برخوردار بوده است.
محمد فتحیان بروجنی؛ محمد حسین اوجی
چکیده
با وجود رشد روزافزون بازاریابی وابسته در ایران به‌خصوص در صنعت گردشگری، محققان توجه چندانی به این حوزه نکرده‌اند. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر سنجش عملکرد بازاریابی وابسته برخط در صنعت گردشگری کشور بوده است. با توجه به اینکه این پژوهش، ازنظر هدف توسعه‌ای و ازنظر شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی بوده است، ابتدا با مطالعات ...
بیشتر
با وجود رشد روزافزون بازاریابی وابسته در ایران به‌خصوص در صنعت گردشگری، محققان توجه چندانی به این حوزه نکرده‌اند. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر سنجش عملکرد بازاریابی وابسته برخط در صنعت گردشگری کشور بوده است. با توجه به اینکه این پژوهش، ازنظر هدف توسعه‌ای و ازنظر شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی پیمایشی بوده است، ابتدا با مطالعات مروری، مجموعهای از معیارهای سنجش عملکرد بازاریابی وابسته شناسایی شدند. پس از مصاحبه با خبرگان حوزهی بازاریابی گردشگری، پرسشنامه در میان نمونه آماری یعنی فعالین حوزه گردشگری کشور توزیع شد. پس از جمعآوری پرسشنامه به تجزیه‌وتحلیل دادهها، استخراج و رتبهبندی معیارهای مناسب جهت سنجش عملکرد بازاریابی وابسته برخط در صنعت گردشگری کشور پرداخته شد. نتایج این تحقیق نشان داد که شش عامل قابلیتهای نمایش، توانمندی ارتباطی، عوامل مالی، ایجاد مزیت رقابتی، قابلیتهای جذب و ایجاد برند، عوامل مهمی جهت سنجش عملکرد بازاریابی وابسته در صنعت گردشگری کشور هستند.
میرمحمد اسعدی؛ سید حبیب اله میرغفوری؛ جمیله قاسملوی سلطان آباد
چکیده
صنعت توریسم، یکی از مهم‌ترین پدیده‌های قرن حاضر است که در آینده‌ای بسیار نزدیک، اولین صنعت مهم جهان محسوب خواهد شد. این صنعت، علاوه بر تأثیرات اقتصادی، عامل مهمی در پیشبرد اهداف اجتماعی و فرهنگی محسوب میشود. با توجه به موضوع اصلی اقتصاد کشور ایران یعنی کاهش درآمدهای نفتی و اتکا به اقتصاد مقاومتی، می‌توان مقایسه‌ای بین کشور ایران ...
بیشتر
صنعت توریسم، یکی از مهم‌ترین پدیده‌های قرن حاضر است که در آینده‌ای بسیار نزدیک، اولین صنعت مهم جهان محسوب خواهد شد. این صنعت، علاوه بر تأثیرات اقتصادی، عامل مهمی در پیشبرد اهداف اجتماعی و فرهنگی محسوب میشود. با توجه به موضوع اصلی اقتصاد کشور ایران یعنی کاهش درآمدهای نفتی و اتکا به اقتصاد مقاومتی، می‌توان مقایسه‌ای بین کشور ایران و ترکیه و مالزی انجام داد. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی-توصیفی و از نوع پیمایشی است که جامعهی آماری آن خبرگانی از اساتید دانشگاه و سازمان گردشگری بوده است. روش تجزیه‌وتحلیل دادهها، تکنیک نگاشت شناختی فازی (FCM) بوده است. بر اساس مدل نهایی، تأثیرگذارترین و تأثیرپذیرترین عوامل بر مجموع سیستم عبارتاند از: تدوین سند توسعه ملی گردشگری ایران، افزایش امنیت سرمایه و سرمایهگذاری در گردشگری، بهبود روابط بین‌المللی، احیاء و ارتقای زیرساختهای گردشگری، توسعه گردشگری داخلی، تغییر ساختار سازمان گردشگری و تبدیل آن به سطح وزارتخانه.
