برنامه ریزی گردشگری
فاطمه کاظمیه
چکیده
هدف اصلی این مطالعه، بررسی نگرش ساکنان منطقه به گردشگری و عوامل تأثیرگذار بر این نگرش بر مبنای نظریه تبادل اجتماعی می‌باشد. پژوهش حاضر به بررسی نگرش و حمایت ذی‌نفعان از گردشگری پرداخته است. از لحاظ روش تحقیق، این مطالعه از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی و کاربردی است که از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده و به روش علی ارتباطی و تحلیل ...
بیشتر
هدف اصلی این مطالعه، بررسی نگرش ساکنان منطقه به گردشگری و عوامل تأثیرگذار بر این نگرش بر مبنای نظریه تبادل اجتماعی می‌باشد. پژوهش حاضر به بررسی نگرش و حمایت ذی‌نفعان از گردشگری پرداخته است. از لحاظ روش تحقیق، این مطالعه از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی و کاربردی است که از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده و به روش علی ارتباطی و تحلیل ماتریس کواریانس- واریانس انجام شده است. از نظر شیوه جمع‌آوری و دریافت اطلاعات، این تحقیق در حوزه مطالعات میدانی قرار دارد. جامعه آماری پژوهش، سرپرست خانوارها (مردم محلی) در روستاهای استان آذربایجان شرقی در ایران بودند. با توجه به بررسی‌های به‌عمل آمده از سازمان‌های متولی گردشگری روستایی استان آذربایجان شرقی مانند سازمان گردشگری و میراث فرهنگی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و نیز مشاهده و بررسی میدانی، تعداد 20 روستا به‌عنوان روستای نمونه انتخاب شدند که تعداد کل خانوار این روستاها برابر با 4669 برآورد شد. با استفاده از رابطه کوکران، تعداد 355 نفر سرپرست خانوار به‌عنوان نمونه آماری مطالعه از مردم محلی انتخاب گردیدند. در این مطالعه از روش نمونهگیری چند مرحله‌ای استفاده شد. بر این اساس، ابتدا به انتخاب روستاهای مورد مطالعه از مناطق روستایی استان آذربایجان شرقی با در نظرگرفتن یکسری از ویژگی‌ها و شاخصهای تعیین‌کننده از جمله دارا بودن آثار ثبت شده ملی و جهانی، دارا بودن بافت سنتی و یا سبک معماری خاص یا مراسم فرهنگی تعریف‌شده در زمان خاص و... پرداخته شد. تعداد 20 روستا به‌عنوان روستاهای نمونه انتخاب شدند و سپس از روش نمونهگیری طبقه‌ای با انتساب متناسب استفاده گردید و در مرحله نهایی از طریق استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده به سرپرست خانوار به‌صورت حضوری مراجعه و اطلاعات لازم جمع‌آوری و پرسشنامه تکمیل گردید. جهت تعیین روایی ابزار اندازهگیری از میانگین واریانس استخراج شده[1] استفاده گردید و نتایج نشاندهنده روایی ابزار اندازهگیری بود (97/0-74/0). به‌منظور تعیین میزان پایایی ابزار تحقیق، از پایایی ترکیبی استفاده شد و نتایج نشاندهنده پایایی ابزار اندازهگیری بود (99/0-93/0). نتایج نظرات ساکنان محلی در خصوص روابط علی بین متغیرهای توسعه گردشگری حاکی از این بود که رابطه علی مثبت و معنیداری بین منفعت شخصی و درک تأثیرات مثبت گردشگری، بین منفعت شخصی و رضایت، بین درک تأثیرات مثبت گردشگری و رضایت، بین درک تأثیرات مثبت گردشگری و حمایت از توسعه گردشگری، بین رضایت و حمایت از توسعه گردشگری وجود داشته است. رابطه علی منفی و معنیداری بین منفعت شخصی و درک تأثیرات منفی گردشگری، درک تأثیرات منفی گردشگری و رضایت، بین درک تأثیرات منفی و حمایت از توسعه گردشگری وجود داشته است. نتایج مطالعه، ضمن تأیید نظریه تبادل اجتماعی مشخص کرد که چه ساختارهایی در حمایت از توسعه گردشگری دخیل می‌باشند که می‌بایست در برنامهریزی توسعه گردشگری در نظر گرفته شوند.
احمد رومیانی؛ حمید شایان؛ حمدللله سجاسی قیداری؛ محمد رضا رضوانی
چکیده
تجربیات دهههای گذشته در کشورهای جهان، نشاندهنده این است که توجه به گردشگری، یکی از مهم‌ترین بخشهای اقتصادی و ارتباطی دولت‌هاست؛ از همین رو، سیاستهای مختلفی را به‌منظور توسعه گردشگری و زیر بخشهای آن در ابعاد ملی، منطقهای و محلی به کار گرفتهاند. هدف از این پژوهش، تحلیل تطبیقی برنامهریزی فضایی گردشگری ایران ...
بیشتر
تجربیات دهههای گذشته در کشورهای جهان، نشاندهنده این است که توجه به گردشگری، یکی از مهم‌ترین بخشهای اقتصادی و ارتباطی دولت‌هاست؛ از همین رو، سیاستهای مختلفی را به‌منظور توسعه گردشگری و زیر بخشهای آن در ابعاد ملی، منطقهای و محلی به کار گرفتهاند. هدف از این پژوهش، تحلیل تطبیقی برنامهریزی فضایی گردشگری ایران با کشورهای ترکیه، صربستان و پرتغال است تا از تجربیات این کشورها برای کاهش نقاط ضعف و بهبود توسعه گردشگری از جمله گردشگری روستایی کشور بهره گرفته شود. نوع تحقیق، بنیادی و روش مورد استفاده، تطبیقی با تحلیل کیفی بر اساس شیوه تحلیل محتوا است.برای گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانهای (اسنادی) بهره گرفته شده است. یافتههای تحقیق نشان داد که موفقیت کشورهای ترکیه، صربستان و پرتغال در زمینه برنامهریزی فضایی گردشگری، از طریق انطباق برنامهها و ایجاد همگرایی و مشارکت بین دپارتمان برنامهریزی فضایی گردشگری در سطوح مختلف ملی، منطقهای و محلی (روستایی) در جهت توسعه گردشگری نقش هدایتگری- تسهیلگری را به کار گرفته و با دادن اختیار به ایالتها در برنامههای قانونی و سیاستهای توسعه گردشگری، نقشهای راهبردی را لحاظ کردهاند؛ اما کشور ایران در سطح ملی به دلیل نگرش و تفکر ساختار متمرکز در برنامهریزی و نگرش بخشی به برنامهها با مشکلاتی مواجه است. در سطح منطقهای نیز با مشکلاتی مانند، عدم استقلال و اختیار قانونی و سیاسی مدیران منطقهای در برنامههای گردشگری و در سطح محلی با مشکلاتی مانند، عدم حق اختیار قانونی به نماینده محلی و عدم مشارکت راهبردی در زمینه برنامهریزی فضایی مقصدهای گردشگری روستایی روبهرو است.
محمد رضا رضوانی؛ محمد نجارزاده؛ ذبیح الله ترابی
چکیده
گردشگری کشاورزی در سال‌های اخیر به طور روز افزونی مورد توجه قرار گرفته است و کشورهای مختلف به منظور ترویج و ارتقای آن تلاش زیادی انجام داده اند. صاحب‌نظران بر این باورند که گردشگری کشاورزی میتواند به‌عنوان راهبردی جدید نقش مهم و سازنده‌ای در توسعه پایدار کشاورزی و روستایی ایفا نماید. بر این اساس، پژوهش حاضر با یک مطالعه کیفی با ...
بیشتر
گردشگری کشاورزی در سال‌های اخیر به طور روز افزونی مورد توجه قرار گرفته است و کشورهای مختلف به منظور ترویج و ارتقای آن تلاش زیادی انجام داده اند. صاحب‌نظران بر این باورند که گردشگری کشاورزی میتواند به‌عنوان راهبردی جدید نقش مهم و سازنده‌ای در توسعه پایدار کشاورزی و روستایی ایفا نماید. بر این اساس، پژوهش حاضر با یک مطالعه کیفی با روش نمونهگیری هدفمند چالش‌ها و مسائل پیش روی توسعه گردشگری کشاورزی را در مناطق روستایی شاهرود مورد واکاوی قرار داده است. گردآوری اطلاعات نیز از طریق برگزاری جلسه گروه اسمی اصلاحشده و مصاحبه، با سه گروه ذینفع کلیدی (کشاورزان، گردشگران و مدیران) در تابستان 1394 بهدستآمده است. سؤال محوری مطرحشده در جلسه عبارت بود از: چالش‌ها و مسائل توسعه گردشگری کشاورزی در مناطق روستایی شاهرود کدماند؟ نتایج پژوهش نشان میدهد ذی‌نفعان چالش‌ها و مسائل فراروی توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان را در شش گروه فاصله از مراکز عمده جمعیتی، سیاستهای جامع ملی و منطقهای، آگاهی و آموزشی، بازاریابی محصولات، آداب و رسوم و قوانین موجود طبقهبندی نمودند.
عباس امینی؛ سمیرا بختی؛ فرهاد باباجمالی
دوره 10، شماره 30 ، تیر 1394
چکیده
گردشگری یک فعالیت مبتنی بر منبع است و وابستگی مستقیمی به جاذبهها و خدمات دارد، اما در عین حال توسعه موفقیت آمیز آن مستلزم پذیرش گردشگر توسط جوامع میزبان، بویژه در مناطق روستایی است. بنابراین درک واکنش جامعه محلی و عوامل مؤث ر بر آن ، د ر راستا ی مشارک ت و حمایت مطلوب جامعه روستایی از توسعه گردشگری امری ضروری به شمار میآید . هدف این پژوهش، ...
بیشتر
گردشگری یک فعالیت مبتنی بر منبع است و وابستگی مستقیمی به جاذبهها و خدمات دارد، اما در عین حال توسعه موفقیت آمیز آن مستلزم پذیرش گردشگر توسط جوامع میزبان، بویژه در مناطق روستایی است. بنابراین درک واکنش جامعه محلی و عوامل مؤث ر بر آن ، د ر راستا ی مشارک ت و حمایت مطلوب جامعه روستایی از توسعه گردشگری امری ضروری به شمار میآید . هدف این پژوهش، شناخت ادراک جامعه محلی نسبت به پیامدهای توسعه گردشگری در میان ساکنین روستای دماب، از توابع دهستان مهردشت در نجفآباد اصفهان بوده است. با مرور برخی از متون موجود، عمدهترین شاخصهای ارزیابی نگرش جوامع میزبان به توسعه گردشگری و پیامدهای آن در حوزههای مختلف محیطی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی، شناسایی و با طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامهای، دادههای مورد نیاز از طریق مصاحبه با ساکنین روستا گردآوری شد. مطابق نتایج حاصل از ارزیابی نگرش مردم محلی، توسعه گردشگری تأثیرات مثبت گستردهتری بر کالبد و تا حدی وضعیت اقتصادی ساکنین روستا داشته است، اما پیامدهای آن در زمینههای محیطی و اجتماعی، منفی و شدیدتر ارزیابی گردیده است. مثبت بودن ارزیابی جامعه محلی نسبت به تأثیرات اقتصادی و کالبدی میتواند ناشی از کوتاه مدت بودن بروز و ادراک این تأثیرات باشد، در حالیکه تأثیرات منفی در حوزههای حساسترِ محیطی و اجتماعی، در بلندمدت میتواند تأثیرات مثبت آن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. لذا برنامهریزی برای مواجهه و مقابله منطقی با این تأثیرات، اقدامی لازم و ضروری ب ه نظ ر میرسد، در غی ر این صورت، چشمانداز توسعه گردشگری در این روستا چندان روشن و خوشبینانه نخواهد بود.
