نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عبدالرضا رکن الدین افتخاری ¹
• داوود مهدوی ²
• مهدی پور طاهری ²

¹ هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

² دانشجوی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در صنعت گردشگری، در سپهر علمی و اجرایی و در سطح ملی و بین المللی نگرانی‏های فزاینده‏ای در خصوص تأثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری انبوه مطرح شد. لذا مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل‏های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما، علی‏رغم تمام این اقدامات، نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش‏های عمده در جهت دستیابی به پایداری توسعه گردشگری به ویژه در نواحی روستایی می‏باشد. لذا مقاله حاضر با استفاده از روش‏شناسی توصیفی ـ تحلیلی، پیمایش در صدد پاسخگویی به این سئوال کلیدی بوده است که بر اساس ابعاد و شاخص‏های مؤثر در توسعه پایدار گردشگری روستایی، روستاهای تاریخی ـ فرهنگی کشور از چه سطحی از پایداری برخوردارند؟ نتایج بیانگر این مطلب است که ابعاد و شاخص‏های اجتماعی و اقتصادی گردشگری از پایداری بیشتری نسبت به بعد محیطی در روستاهای مورد مطالعه برخوردارند و همچنین این روستاها از سطح پایداری نسبتاً ضعیفی برخوردارند. لذا در جهت رفع ناپایداری‏ها می‏بایست اصول و الزامات رویکرد توسعه پایدارگردشگری در سیاست‏ها و برنامه‏های اجرایی به کار گرفته شود تا از این طریق توسعه گردشگری در نواحی روستایی و به خصوص روستاهای تاریخی ـ فرهنگی کشور پایدار گردد.

کلیدواژه‌ها

• توسعه پایدار گردشگری روستایی
• ارزیابی پایداری
• روستاهای تاریخی- فرهنگی
• بارومتر پایداری

عنوان مقاله [English]

Sustainability Assessment of tourism in cultural- historical villages of Iran with an emphasis on sustainable tourism development paradigm

نویسندگان [English]

• abdol reza rokn - o - din eftekhari ¹
• davood mahdavi ²
• mehdi poor taheri ²

چکیده [English]

For the past two decades, with the advent of sustainable development paradigm in tourism, concerns have been raised about the undesirable and destructive effects of mass tourism, and in this context many empirical studies and actions have been undertaken to operationalize this concept and its evaluation models. On the other hand, the manner of implementation and assessment of this progress has introduced a lot of challenges to the concept. This paper seeks to answer this key question: based on dimensions and effective indicators of sustainable development of rural tourism, what level of sustainability the historical-cultural villages of the country possess? We aim to develop a practical method for evaluating and monitoring the progresses made towards sustainable rural tourism development (SRTD) in terms of quality of human and natural systems, and to evaluate the sustainability level of tourism development in the historical-cultural villages of Iran during a specific period of time. With a descriptive- analytical methodology, and with utilization of barometer and sustainability radar, we surveyed the locals', tourists’, and authorities' opinions to assess and measure the progress towards the mentioned goal. Results indicated that the social and economic dimensions of tourism in these villages are more sustainable than environmental aspect, and that the historical-cultural villages of Iran have a relatively poor level of sustainability in general. Therefore, in order to advance towards SRTD in historical - cultural villages, it is necessary to create balance among the main elements of SRTD: fulfillment of local residents’ interests and needs, satisfaction of tourists, and maintenance of environmental values.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sustainable rural tourism development
• Sustainability Assessment
• Historical- cultural Villages
• Stability Barometer