نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گردشگری، دانشگاه علم وفرهنگ، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری گردشگری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

صنعت گردشگری به عنوان یکی از ارکان‌های توسعه اقتصادی محسوب میگردد که نقش مؤثری در فرآیند توسعه اقتصادی جوامع دارد و یکی از مهمترین مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی می‌باشد. هدف مقاله بررسی عوامل مؤثر در توسعه گردشگری تاریخی دردوران بحران در تهران با رویکرد اقتصاد مقاومتی می‌باشد. روش مورد استفاده، روش توصیفی- تحلیلی است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان معادل 384 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه 59 سوالی محقق‌ساخته می‌باشد. داده‌های گردآوری شده با استفاده از آزمون فریدمن و نرم افزار SPSS و تحلیل مسیر معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به لحاظ اولویت‌بندی شاخص اقتصادی با ضریب 0.27 در رتبه اول، شاخص زیربنایی- ساختاری با ضریب 0.24 در رتبه دوم و شاخص زیست‌محیطی با ضریب 0.22 در جایگاه سوم و شاخص اجتماعی-فرهنگی با ضریب 0.19 در جایگاه چهارم قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of Effective Factors in the Development of Historical Tourism in Times of Crisis in Tehran with the Approach of Resistance Economy

نویسندگان [English]

  • Elaheh Mohammadzadehlotfi 1
  • Tahereh Ashtiani 2
  • Fatemeh I zadiyazdani 2

1 PhD .Student in Tourism, University of Science and Culture, Tehran, Iran

2 Ph.D. Student in Tourism, Allameh Tabataba’i University, Tehran. Iran

چکیده [English]

The purpose of this article is to investigate the effective factors in the development of historical tourism in times of crisis in Tehran with the approach of resistance economics. The method used is descriptive-analytical method. The sample size was determined based on Morgan table equal to 384 people. Data collection tools include a 59-item researcher-made questionnaire. The collected data were analyzed using Friedman test and SPSS software and structural equation path analysis in AMOS software. Also, in terms of prioritizing the economic index with a coefficient of 0.27 in the first place, the infrastructure-structural index with a coefficient of 0.24 in the second place and the environmental index with a coefficient of 0.22 in the third place and the socio-cultural index with a coefficient of 0.19 in the fourth place.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Development
  • historical tourism
  • resistance economy
 ابراهیمی اکبرزاده، محمدحسن. (1386). رشد گردشگری محلی- توسعه گردشگری شهری. ماهنامۀ شهرداری‌ها، دوره 18، 59_66.
ابراهیمی فر، زینب. (1395). گردشگری و اقتصاد مقاومتی. اولین کنفرانس ملی علوم جغرافیا، اردبیل مؤسسه حامیان زیست اندیش محیط آرمانی.
آجیلی، هادی. (1392). اقتصاد مقاومتی در نظام اقتصاد سیاسی جهانی. علوم سیاسی. 9(24): 105-78.
آرام، محبوبه؛ محمدپور، فرشته؛ کاشانی، حسام و غیبی، احمد. (1391). نقش صنعت گردشگری در رشد و توسعه اقتصاد مقاومتی با تکیه‌بر درآمدزایی. توسعه زیرساخت‌ها، اشتغال‌زایی و فقرزدایی، همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی، رشت، دانشگاه گیلان.
اسعدی، میرمحمد و اردکانی، سعید. (1394). ارائه مدلی پویا جهت توسعه گردشگری تاریخی (موردمطالعه: استان یزد). دو فصلنامۀ علمی- پژوهشی کاوش‌های مدیریت بازرگانی، شماره 14، صص 147_167.
اسماعیل‌زاده، اصغر. (1395). مدیریت جهانگردی در راستای اقتصاد مقاومتی. اولین کنفرانس ملی مدیریت و اقتصاد جهانی، تهران، دانشگاه علم و فرهنگ.
اسمعیل زایی، مژگان؛ اسمعیل زایی، ناهید؛ بیات، اسداله و تاجیک، محسن. (1394). نقش صنعت گردشگری در تولید ملی و اقتصاد مقاومتی. اولین همایش پژوهش‌های کاربردی در علوم جغرافیایی سمنان، گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان.
اشرفی، خدیجه و آدینه وند، زهرا. (1393). بررسی رابطه گردشگری و اقتصاد مقاومتی در ایران. نخستین سمینار علمی تخصصی جاذبه‌ها و دافعه‌های گردشگری آذربایجان شرقی، تبریز، خانه مطبوعات آذربایجان شرقی، شرکت ساربانان گردشگری تبریز.
انصاری، عبدالله و محمدی، علی. (1394). توسعه گردشگری و اقتصاد مقاومتی، کنفرانس بین‌المللی مدیریت، فرهنگ و توسعه اقتصادی، مشهد، https://civilica.com/doc/427409
پورسعید، محمدمهدی؛ طاهری آزاد، فاطمه؛ جهانشاهی، مرضیه. (1400). بررسی تأثیر ارزش‌های چندگانه مصرف غذاهای محلی ایران بر قصد گردشگران به بازدید مجدد و توصیه به دیگران. مطالعات مدیریت گردشگری. 16(56): 380-341
پیرجمادی، سحر؛ مطهری، مرتضی؛ کروبی، مهدی؛ محمودی، احمد. (1401). شناسایی شاخص‌های امکان‌سنجی بازاریابی توسعه گردشگری ورزشی در مناطق آزاد تجاری، صنعتی و اقتصادی ایران. مطالعات مدیریت گردشگری. 17(57): 78-47
جاودان، مجتبی؛ تولایی، سیمین؛ مهربان، فاطمه. (1400). تحلیل تأثیر ظرفیت سازمانی در رقابت‌پذیری مقصد گردشگری آبگرم، موردمطالعه: شهر سرعین. مطالعات مدیریت گردشگری. 16(56): 129-83
دانش‌جعفری، داوود. (1392). اقتصاد مقاومتی، مفاهیم، قلمرو و راهکارها» نقش حماسه اقتصادی و واکاوی ابعاد دفاعی- امنیتی آن. تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی- گروه آماد و فناوری دفاعی. 21-2
رمضان نژاد، یاسر. (1396). الگوی سیاست‌گذاری گردشگری در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی. سیاست‌های راهبردی و کلان. ویژه‌نامه اقتصاد مقاومتی. 60-41
زرگران خوزانی، فاطمه؛ شاه جعفری، عطیه؛ ملائی، محمد حمید. (1401). به‌کارگیری روش کیو در شناسایی الگوهای ذهنی: تجربه گردشگران مذهبی. مطالعات مدیریت گردشگری. 17(57): 264-239
شهریاری، سید کمال‏الدین، کریم زاده، علی، شهریاری، شهرزاد، (1399). اولویت‌بندی قابلیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری در محدوده‌های بازآفرینی شده تاریخی (مطالعه موردی: محدوده تاریخی زندیه شیراز)، هویت شهر. 41(14): 61-74.
عباسی، سعید، اقبالی، ناصر، رجبی، آزیتا. (1400). راهبردهای توسعه گردشگری مذهبی تاریخی شهر زنجان. مطالعات جغرافیای مناطق کوهستانی. 3(7): 130-123.
لطفیان کریم، ابراهیم، جواهری احمدپور، خلیل، قاسمی، نعمت‌الله، بصیرتی، محمدکاظم. (1399). اقتصاد مقاومتی در آینده اقتدار امنیتی کشور، آینده‌پژوهی انقلاب اسلامی، 1(2): 160-121
 
میرتقیان رودسری، سیّد محمّد؛ پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت اله. (1401). مدل عوامل مؤثر بر وفاداری به گردشگری میراث فرهنگی در مقصد رامسر. مطالعات مدیریت گردشگری. 17(57): 146-113
Alan, A. Lew, Joseph, M. Cheer, Michael Haywood, Patrick Brouder & Noel B. Salazar (2020). Visions of travel and tourism after the global COVID-19 transformation of 2020, Tourism Geographies, 22:3, 455-466.
Ashworth, G. J. (2011). Accommodation and the historic city. Built Environment, 15.
Baum, T., & Hai, N. T. T. (2020). Hospitality, tourism, human rights and the impact of COVID-19. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(7), 2397–2407. https://doi.org/10.1108/IJCHM-03-2020-0242.
Benjamin, S., Dillette, A., & Alderman, D. H. (2020). "We can't return to normal": Committing to tourism equity in the post-pandemic age. Tourism Geographies. https://doi.org/10.1080/14616688.2020.1759130.
Briguglio, L. (2014). Resilience building in vulnerable small states.
Briguglio, L., & Piccinino, S. (2009). Growth and resilience in East Asia and the impact of the 2009 global recession.
 Burns, P. M. and Holden, A. (2009). Tourism: A New Perspective, Prentice Hall, Hemel Hempstead.
 Butler, R. W. (2005). The concept of a Tourist area cycle of evolution: implications for management of resources. Canadian Geographer, (1), 5.
Croes, R., Ridderstaat, J., Bąk, M., & Zientara, P. (2021). Tourism specialization, economic growth, human development and transition economies: The case of Poland. Tourism Management, 82, 104181.
Deshpande, H. P. (2021). Study of Impact of tourism over economic growth in India. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7(11), 6823-6830.
Dhaliwal, A., Singh, D. P., & Paul, J. (2020). The consumer behavior of luxury goods: A review and research agenda. Journal of Strategic Marketing, 1_27.factor in tourism development. Procedia - Social and Behavioral Sciences 188 (2015) 157 – 162. ScienceDirect.
Falcon, J. M., Medina_ Munoz, D. (2009). Sustainable Tourism Development in Islands: A CASE STUDY OF GRAN CANARIA, www. Scince direct.com
 Figueiredo, E., & Raschi, A. (2020). Trekking out of the crisis: Is there a role for rural tourism? XXV ESRS Congress, Florence, Italy, 29 July- 1 August. Retrieved from: http://www.florenceesrs2021.com.
Florida, R. (2020, April 3). The geography of the coronavirus. City Lab. https://www.citylab.com/equity/2020/04/coronavirus-spread-map-city-urban-density-suburbs-rural-data/609394/.
Hall, C. M., Scott, D., & G¨ossling, S. (2020). Pandemics, transformations and tourism: Be careful what you wish for. Tourism Geographies, 1–22. https://doi.org/10.1080/ 14616688.2020.1759131.
Hall, D. R., (2000). Tourism as Sustainable Development? The all Albanian Experience of Transition, www.Scince direct.com.
Haller, A. P., Butnaru, G. I., Hârșan, G. D. T., & Ştefănică, M. (2021). The relationship between tourism and economic growth in the EU-28. Is there a tendency towards convergence? Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 34(1), 1121-1145.
Haywood, K., Michael. (2020). a post-COVID future: tourism community reimagined and enabled, Tourism Geographies, An International Journal of Tourism Space, Place and Environment.
Haywood, M. (2020). Astonish! Smarter tourism by design, Forthcoming.
Inskeep, E. (2000). Tourism planning. An Integrated and sustainable Development approach. Van Nostrand reinhold, New York. 
Johnston, D. C. (2005). Richest are leaving even the rich far behind. The New York Times, 5.
Liu, Anyu, and Doris Chenguang Wu. 2019. "Tourism Productivity and Economic Growth." Annals of Tourism Research 76: 253–65.
Liu, Anyu, Haiyan Song, and Adam Blake. 2018. "Modelling Productivity Shocks and Economic Growth Using the Bayesian Dynamic Stochastic General Equilibrium Approach." International Journal of Contemporary Hospitality Management 30 (11): 3229–49.
Liu, Anyu, Impact of Tourism on Regional Economic Growth: A Global Value Chain Perspective (January 28, 2022). Asian Development Bank Economics Working Paper Series No. 646, Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4019859
Marin, D. (2002). Is the export-led hypothesis valid for industrialized countries? Review of Economics and Statistics, No. 74, p. 678–688.
Matiza, Tafadzwa. (2020). Post-COVID-19 crisis travel behaviour: towards mitigating the effects of perceived risk, Journal of Tourism Futures.
McCatty, M., & Serju, P. (2006). Tourism, economic growth and employment. Bank of Jamaica, Kingston, 729(1), 1.
Mehrolia, S., Alagarsamy, S., & Solaikutty, V. M. (2020).Customers response to online food delivery services during COVID-19 outbreak using binary logistic regression. International Journal of Consumer Studies. https://doi.org/10.1111/ijcs.12630.
Naidoo, E. (2020, April 21). Successful battle strategies to beat COVID-19. Harvard Business School, Working Knowledge. https://hbswk.hbs.edu/item/7-winning-war-strategies-to-beatcovid-19.
Naseem, S. (2021). The role of tourism in economic growth: empirical evidence from Saudi Arabia. Economies, 9(3), 117.
Naude, W., and Saayman, A. (2005). Determinants of tourist Arrivals in Africa: A panel data regression analysis, Tourism Economics, 11(3): 365–391.
Parrish, S. (2020, April). Unlikely optimism – Conjunctive events bias. Farnham Street. https://fs.blog/2020/04/conjunctive-events-bias/.
Patrick Brouder, Simon Teoh, Noel B. Salazar, Mary Mostafanezhad, Jessica Mei Pung, Dominic Lapointe, Freya Higgins Desbiolles, Michael Haywood, C., Michael Hall & Helene Balslev Clausen (2020). Reflections and discussions: tourism matters in the new normal post COVID-19, Tourism Geographies.
Patrick, T. et al. (1994). Organizing Resources for Rural Tourism Development; Tourism Research 19, No. 2: 19-34.
Pouraghdam, Reza, Alipour, H., & Akhshik, A. (2020). A Futuristic Approach to Sustainable Tourism Development: Lessons from Kandovan Village. In M. Korstanje, B. George, & A. Nedelea (Ed.), Strategies for Promoting Sustainable Hospitality and Tourism Services (pp. 140-157). IGI Global.
Reeves, M., & Fuller, J. (2020, April 10). We need imagination more than ever. Harvard Business Review. https://hbr.org/2020/04/we-need-imagination-now-more-than-ever.
Ritter, T., & Pedersen, C. (2020, April 15). Assessing coronavirus's impact on your business model. Harvard Business Review. https://hbr.org/2020/04/assessing-coronaviruss-impact-on-your-business-model.
Rose, A. (2004). Defining and measuring economic resilience to disasters. Disaster Prevention and Management: An International Journal.
Ruetsche, J., (2006). Urban Tourism, What Attracts Visitors to Cities? http://www.uwex.edu/ces/cced.
Russo, A. P., Borg, A. (2002). Planing canse study of four European cities Tourism Management 23 Gulnara Ismagilova and teammates. Using historical heritage as a
Sarwar, B., & Naqvi, N. H. (2021). Impact of Tourism Sector On Economic Growth: Future Survival And Sustainability. Vidyabharati International Interdisciplinary Research Journal 13 (1).
Seraphin, H. (2020). Mountain tourism and second home tourism as post COVID-19 lockdown placebo? Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 12(4), 485-500.
Sharma, G. D., & Mahendru, M. (2020). Lives or livelihood: Insights from locked-down India due to COVID19. Social Sciences & Humanities Open, 2(1), Article 100036. https://doi.org/10.1016/j.ssaho.2020.100036.
Sharma, G., Thomas, A., & Paul, G. (2021). Reviving tourism industry post-COVID-19: A resilience-based framework. Tourism Management Perspectives 37.
Skare, M., Soriano, D. R., and Porada-Rochon M. l. (2020). Impact of COVID-19 on the Travel and Tourism Industry, Technological Forecasting & Social Change.
Stankov, U., Filimonau, V., & Vujiˇci´c, M. D. (2020). A mindful shift: An opportunity for mindfulness-driven tourism in a post-pandemic world. Tourism Geographies, 1–10. https://doi.org/10.1080/14616688.2020.1768432.
Supardi, S., Kudus, U. M., Hadi, S., & Indonesia, U. I. (2020). New perspective on the resilience of SMEs proactive, adaptive, reactive from business turbulence: A systematic review. Journal of Xi'an University of Architecture & Technology, XII (V). https://doi.org/10.37896/jxat12.05/1524.
Timoty, D., Geoffre W. (2015). Tourism Accommodation in Asian Historic City, Journal of Tourism Studies, 6, pp. 68-84.
Trib, John, (2020). Corporate strategy for tourism, Thomson. World tourism organization. (2020). "Tourism highlights". Madrid: World tourism organization.
World Travel and Tourism Council. (2020). the domino effect of COVID-19. https://wttc.org/News-Article/Latest-research-from-WTTC-shows-a-50-percentage-increase-in-jobs-at-risk-in-Traveland- Tourism.
Abbasi, Saeed, Eghbali, Naser, Azita, Rajabi (2021). Strategies for the development of historical religious tourism in Zanjan city. Geographical studies of mountainous regions. 3 (7), 123-130. [In Persian]
Agili, Hadi (2013). Resistance economy in the global political economy system. Political science. 9(24), 78-105. [In Persian]
Ansari, Abdollah, Mohammadi, Ali (2015). Tourism Development and Resistance Economy, International Conference on Management, Culture and Economic Development, Mashhad, https://civilica.com/doc/427409 [In Persian]
Aram, Mahboubeh, Mohammad Pour, Fereshteh, Kashani, Hesam, Gheibi, Ahmad (2012). The role of the tourism industry in the growth and development of a resistance economy based on income generation. Development of infrastructures, creation of employment and poverty alleviation, National Conference on Research and Explanation of Resistance Economy, Rasht, Gilan University. [In Persian]
Asadi, Mirmohammad, Ardakani, Saeid (2015). Presenting a dynamic model for the development of historical tourism (case study: Yazd province). Two scientific-research quarterly journals of business management explorations, 14, 147-167. [In Persian]
Ashrafi, Khadijeh, Adineh Vand, Zahra (2014). Investigating the relationship between tourism and resistance economy in Iran. The first specialized scientific seminar on tourism attractions and repulsions of East Azerbaijan, Tabriz, East Azerbaijan Press House, Tabriz Sarebanan Tourism Company. [In Persian]
Danesh Jafari, Davoud (2013). "Resistance economy, concepts, territory and solutions" the role of the economic saga and the analysis of its defense-security aspects. Tehran: Defense Strategic Research Center - Amad Group and Defense Technology. 2-21. [In Persian]
Ebrahimi Akbarzadeh, Mohammad Hasan (2007). The growth of local tourism - the development of urban tourism, Municipalities Monthly, 18, 59-66. [In Persian]
Ebrahimi Far, Zeinab (2016). Tourism and resistance economy. The first national conference of geography sciences, Ardabil, Armani environment supporters institute. [In Persian]
Esmael Zaee, Mojhgan, Esmael Zaee, Nahid, Bayat, Asadollah, Tajik, Mohsen (2015). The role of tourism industry in national production and resistance economy. The first conference of applied research in geographical sciences, Semnan, Department of Geography, Islamic Azad University, Semnan branch. [In Persian]
Esmail Zadeh, Asghar (2016). Tourism management in line with resistance economy. The first national conference on management and global economy, Tehran, University of Science and Culture. [In Persian]
Javdan, Mojtaba, Tavallai, Simin, Mehraban, Fatemeh (2021). Analyzing the impact of organizational capacity on the competitiveness of Spa tourism destination, case study: Sarein city. Tourism management studies. 16(56), 83-129. [In Persian]
Lotfian Karim, Ebrahim, Javaheri Ahmad Pour, Khalil, Ghasemi, Nematollah, Basirati, Mohammad Kazem (2020). Resistance economy in the future of the country's security authority. Future studies of the Islamic revolution. 1 (2): 121-160. [In Persian]
Mirtaghian Roudsari, Seyed Mohammad, Pour Ahmad, Ahmad, Ziari, Keramatollah (2022). Model of factors affecting loyalty to cultural heritage tourism in Ramsar destination. Tourism Management Studies 17(57): 113-146. [In Persian]
Pirjamadi, Sahar, Motahhari, Morteza, Karoubi, Mehdi, Mahmoudi, Ahmad (2022). Identifying the feasibility indicators of sports tourism development marketing in the commercial, industrial and economic free zones of Iran. Tourism Management Studies 17(57): 47-78. [In Persian]
Poursaeid, Mohammad Mehdi, Taheri Azad, Fatemeh, Jahan Shahi, Marziyeh (2021). Investigating the impact of multiple values of local Iranian food consumption on tourist's intention to revisit and recommend to others. Tourism management studies, 16 (56), 341-380. [In Persian]
Ramezan Nejhad, Yaser (2017). Model of tourism policy in line with realization of resistance economy. Strategic and macro policies. Special issue of resistance economy.41-60. [In Persian]
Shahryari, Seyed Kamaleddin, Karim Zadeh, Ali, Shahryari, Shahrzad (2020). Prioritizing features and tourist attractions in recreated historical areas (case study: Zandiyeh historical area, Shiraz). City Identity 41(14): 61-74. [In Persian]
Zargaran khozani, Fatemeh, Shah Jafari, Atiyeh, Mallai, Mohammad Hamid (2022). The application of the Q method in identifying mental patterns: the experience of religious tourists. Tourism Management Studies 17(57): 239-264. [In Persian]