بازشناسی محرک های موثر بر رقابت پذیری سفر وگردشگری برای دوران پساکرونا (مطالعه موردی: ایران)

اکبری, مجید; انصاری, معصومه

doi:10.22054/tms.2020.55632.2409

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

² دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

https://doi.org/10.22054/tms.2020.55632.2409

چکیده

گسترش بیماری کرونا ( یا کووید ۱۹) صنعت گردشگری را بیش از هر صنعت دیگری متأثر کرده است؛ بسته شدن مرزهای خارجی، محدودیت‌های سفر داخلی، لغو پروازها، و تعطیلی اماکن اقامتی و توریستی جملگی به آسیبهای فراوانی در صنعت گردشگری منجر شدهاند. تداوم این روند، تاکنون، میزان رقابتپذیری اکثر کشورهای جهان برای کسب منابع و مزایای بیشتر از سفر و گردشگری را به کمترین سطح خود رسانده است. در این راستا، سعی مقالة حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیل ساختاری، محرکهای مؤثر بر وضعیت آیندة رقابتپذیری گردشگری کشور ایران را برای دوران پساکرونا بازشناسی و خوشهبندی کند. دادههای نظری به روش اسنادی و دادههای تجربی به روش میدانی(مصاحبه، پنل خبرگان و پرسشنامه اثرات متقاطع) تهیه شدهاست. جامعة آماری این پژوهش 20 نفر از خبرگان و متخصصین دانشگاهی، با تکنیک دلفی و با روش نمونهگیری قضاوتی یا هدفمند، بود. 41 محرک در 4 بعد توانمندسازی محیطی، آمادگی شرایط و چارچوب قانونی گردشگری، آمادگی زیرساختی، و توانمندسازی منابع طبیعی و فرهنگی با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزار MICMAC پردازش شدند. یافتههای این پژوهش نشانگر این بود که نظام خوشهبندی محرکها حاکی از تمرکز آنها در خوشة پیشبرنده های دوگانه است. همچنین از بین 41 محرک رقابتپذیری گردشگری برای دوران پساکرونا، محرکهای تقویت تورهای مسافرتی برای جذب گردشگر(آمادگی زیرساختی)، انتخاب ایران به دلیل تجربة قبلی (آمادگی شرایط و چارچوب قانونی گردشگری) و آمادگی جهش سفر و میزبانی شایسته از گردشگران (آمادگی زیرساختی) به ترتیب با میزان تأثیرگذاری مستقیم 385، 364 و 361 در جایگاه اول تا سوم قرار گرفتند. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده میتوان نتیجهگیری کرد که جنس 10 محرک شناسایی‌شدة اولیه با تأثیرگذاری مستقیم بالا از نوع آمادگی زیرساختی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Recognition of Stimuli Affecting the Competitiveness of Travel and Tourism for the Post-COVID Era (Case study: Iran)

نویسندگان [English]

Majid Akbari ¹
Masoumeh Akbari ²

¹ PhD Student in Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Tehran, Iran

² PhD Student in Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The spread of Coronavirus disease (Covid-19) has affected the tourism industry more than any other industry; the closure of foreign borders, domestic travel restrictions, the cancellation of flights, and the closure of accommodation and tourist sites have all caused severe consequences in the tourism industry. Continuation of this trend has reduced the level of competitiveness of most countries in the world to obtain more resources and benefits from travel and tourism thus far. In this regard, this article was to recognize and cluster the stimuli affecting the future competitiveness of tourism in Iran for the post-COVID era by using structural analysis. Theoretical data were collected using desk research, and experimental data by field method (interview, panel of experts, and cross-cutting questionnaire). The statistical population of this study was 20 experts and academic experts, using the Delphi technique and judgmental or purposeful sampling method. 41 stimuli in 4 dimensions of environmental empowerment, the readiness of conditions and legal framework of tourism, infrastructural readiness, and empowerment of natural and cultural resources are processed by structural interaction analysis method in MICMAC software. The findings of this study indicated that the stimuli clustering system indicates their concentration in the dual propulsion cluster. Also, among the 41 tourism competitiveness stimulus for the post-COVID era, the stimulus of boosting travel tours to attract tourists (infrastructural readiness), the choice of Iran due to previous experience (readiness of conditions and legal framework of tourism), and travel leap readiness and decent hosting of tourists (infrastructural readiness) are ranked first to third with 385, 364 and 361 direct impact, respectively. According to the obtained results, it can be concluded that the type of 10 initially identified stimuli with high direct impact is of the type of infrastructural readiness.

کلیدواژه‌ها [English]

Tourism
Tourism Competitiveness
Corona Virus
Iran
Postcorona

مراجع

افراخته، حسن، جلالیان، حمید، آرامی، حمید. (1398). تحلیل عوامل مؤثر در رقابتپذیری گردشگری(مطالعه موردی: شهرستان سرعین)، مطالعات برنامهریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 14، شماره 2(پیاپی 47)، صص 274-257.

برومند، بابک، کاظمی، علی، رنجبریان، بهرام. (1396). توسعة مدل بومی سنجش رقابتپذیری گردشگری مقاصد گردشگری ایران، فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین، دوره 8، شماره 2، صص 105-122.

پرچکانی، پروانه، رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا، هاشمی، سید سعید. (1399). آینده‌نگاری برند سازی پایدار مقصدهای گردشگری ساحلی، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 15، شماره 50، صص 195-157.

زروکی، شهریار، اولیایی نسب، مرضیه. (1396). بررسی عوامل مؤثر بر رشد گردشگری با تأکید بر رقابت‌پذیری مقصد کاربردی از روش داده های تابلویی پویا و تخمین زن، برنامهریزی و توسعه گردشگری، سال ششم ، شماره 23، صص104-77.

علیاکبری، اسماعیل، پوراحمد، احمد، جلال‌آبادی، لیلا. (1397). شناسایی پیشرانهای مؤثر بر وضعیت آینده گردشگری پایدار شهر کرمان با رویکرد آیندهپژوهی، گردشگری و توسعه، سال هفتم، شماره اول، صص 178-156.

علی‌اکبری، اسماعیل، مرصوصی، نفیسه، جلال‌آبادی، لیلا. (1399). تدوین سناریوهای مؤثر بر آینده گردشگری پایدار شهر کرمان با رویکرد آینده‌پژوهی، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 15، شماره 50، صص 60-35.

فرزین، محمدرضا، حسن‌پور، محمود، محمودزاده، سید مجتبی، عرب مازار، علی. (1399). تحلیلی نهادگرایانه بر فضای کسب‌وکار و کارآفرینی بخش گردشگری ایران، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 15، شماره 50، صص 34-1.

کرمی، زین‌العابدین، حسن‌آبادی، داود، لطفی، شهرزاد. (1399). تحلیل و بررسی نقش دولت در مدیریت و برنامه‌ریزی بحران‌های گردشگری؛ مطالعه موردی بحران کرونا، فصلنامه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، دوره 12، شماره 3، صص 617-639.

نعیمی مجد، محبوبه، نعیمی مجد، آرزو. (1398). آینده‌پژوهی گردشگری پایدار، رهیافتی نو در اقتصاد مقاومتی(موردمطالعه: کارشناسان صنعت گردشگری و هتلداری)، فصلنامه آینده‌پژوهی مدیریت، دوره 30، شماره 166، صص 212-200.

ˇSkare, M., Soriano, D. R., and Porada-Rochon M. l. (2020). Impact of COVID-19 on the Travel and Tourism Industry, Technological Forecasting & Social Change (2020), doi: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2020.120469.

Abu Bakar, N., and Rosbi., S. (2020). Effect of Coronavirus disease (COVID-19) to tourism industry. International Journal of Advanced Engineering Research and Science (IJAERS), 7(4), 189-193.

Andersen, A. D., and Andersen, P. D. (2014). Innovation system foresight. Technological Forecasting and Social Change, 88, 276-286.

Balan, D. Balaure, V., and Veghes, C. (2009). Travel and Tourism Competitiveness of the world's top Tourism Destination: An exploratory assessment.

Balan, D., Balaure, V. and Veghes, C. (2009). Travel and tourism competitiveness of the world's top tourism destination: An exploratory assessment, Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 11(2), 979-987.

Buhalis, D. (2000). Marketing the competitive destination of the future, Tourism Management, 21, 97-116.

Cole, S., and Razak, V. (2009). Tourism as future, Futures, 41(6), 335-345.

COVID-19 and employment in the tourism sector: Impact and response in Asia and the Pacific, international labour rganization, 24 april 2020.

Crouch, G. (2007), Modelling Destination Competitiveness, A survey and Analysis of the Impact of competitiveness Attributes, Sustainable Tourism Pty Ltd, Australia.

Crouch, G. I. (2007). Measuring tourism competitiveness: research, theory and the WEF index. Journal of Destination Marketing & Management, 2(3), 146-154.

Dolnicar, S., & Zare, S. (2020). COVID19 and Airbnb: Disrupting the disruptor. Annals of Tourism Research. https://doi.org/10.1016/j.annals.2020.102961

Dwyer, L., Forsyth, P., and Dwyer, W. (2010). Tourism Economies and Policy. Bristol: Channel View Publications.

Fang, M. (2006). An Examination of Destination Competitiveness from the Tourists perspective: The Relationship between Quality of Tourism Experience and Perceived Destination Competitiveness, PHD thesis in hospitality and tourism Management, Virginia Polytechnic Institute and state university.

Ferreira, J. and Estevao, C. (2009). Cristina Regional Competitiveness of Tourism Cluster: A Conceptual Model Proposal, Available online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/14853.

Ferreira, J., and Estevao, C. (2009). Cristina Regional Competitiveness of Tourism Cluster: A Conceptual Model Proposal, Available online at http://mpra.ub.uni-muenchen.de/14853.

Folinas, S., and Metaxas, T, (2020). Tourism: The Great Patient of Coronavirus COVID-2019, University of Thessaly, 16 March 2020, MPRA Paper No. 99666, posted 17 Apr 2020 10:54 UTC Online at https://mpra.ub.uni-muenchen.de/99666/.

Gössling S., Scott, D., & Hall, C. M. (2020). Pandemics, tourism, and global change: A rapid assessment of Covid-19. Journal of Sustainable Tourism

Henderson, I. L., Mark, A., Wai Hong, K. T) .2018). Testing discontinuous innovations in the tourism industry: The case of scenic airship services, Tourism Management, 66, 167-179.

Hieu, V. M., and Rasovska, I. (2017), Craft villages and tourism development, a case study in Phu Quocisland of Vietnam”, Management, 21(1), 223-236.

Kock, F., Nørfelt, A., Josiassen, A., Assaf, A. G., and Tsionas, M. (2020). Understanding the COVID-19 tourist psyche: The Evolutionary Tourism Paradigm. Annals of Tourism Research, 85. 103053. doi:10.1016/j.annals.2020.103053.

Kreiner, N.C., and Ram, Y. (2020). National tourism strategies during the Covid-19 pandemic, Annals of Tourism Research, https://doi.org/10.1016/

Krstić, B., Radivojević, V., Stanišić, T. (2017). Tourism industry and national competitiveness:a sub-sAHARan AFRICA countriesperspective, Ecohomnka, 63(1), 1-17.

Lia, K. X., Jin, M., and Shi, W. (2017). Tourism as an important impetus to promoting economic growth: A critical review, Tourism Management Perspectives, 13, 135-142.

Lin. C. C., McAleer, M. and Ramos, V. (2020). A Charter for Sustainable Tourism after COVID-19, Sustainability 2020, 12, 3671.

Magruk, A. (2011). Innovative classiication of technology foresight methods. Technological and Economic Development of Economy, (4), 700-715.

Marais, M., Plessis, En.. and Saayman, M. (2017). A review on critical success factors in tourism, Journal of Hospitality and Tourism Management, 13, 1-12.

Peter, M. K., and Jarratt, D. G. (2015). The practice of foresight in long-term planning. TechnologicalForecasting and Social Change, 101, 49-61.

Pitelis, C. N. (2011). The competitive Advantage and Catching-up of National: A New framework and the role of FDI , Clusters and public policy. In P. Nijkamp, & I Siedschlag, Innovation Growth and competitiveness: Dynamic Regions in the knowledge- Based world Economy, 281-303.

Porter, M.E. (1990). The Competitive Advantage of Nations, New York, NY: Free Press.

Schwab, K. (2017). The Global Competitiveness Report 2017-2018, World Economic Forum, Geneva, Switzerland.

Shi, Y., Zhong, L., Chen, T., Yu, H., (2016). Tourism competitiveness evaluation and spatio-temporal characteristics of Chinese border countries, Chinese Geographical Science, 26(6), 817–828.

Strielkowski, w. (2020). COVID-19 recovery strategy for tourism industry, Centre for Tourism Studies, Prague Business School, Werichova 29, 15200 Prague, Czech Republic;n strielkowski@pbs-education.cz

Teixeira, S., and João J. M. F. )2018). Entrepreneurial artisan products as regional tourism competitiveness, International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 1-12.

The Travel and Tourism Competitiveness Report. (2007). World Economic Forum.

Thurner, T. (2017). Introduction to the special issue: Science, Technology, and Innovation (STI) prospects for Russia. foresight, 19(2).

Uğur, N. G., and Akbiyik, A. (2020). Impacts of COVID-19 on global tourism industry: A cross-regional comparison. Tourism Management Perspectives, 100744. doi:10.1016/j.tmp.2020.100744.

UNWTO database (2020). accessed February 2020, https://www.unwto.org/data.

UNWTO. (2016). Tourism Highlights. 2015 Edition.

Varum, C. A., Melo, C., Alvarenga, A., and Carvalho, P. S. (2011). Scenarios and possible futures for hospitality and tourism, Foresight, 13(1), 19-35.

WEF. (2017). The travel and tourism competitiveness report 2015: Balancingeconomic, www.weforum.org.

Yang, Y., Zang, H., & Chen, X. (2020). Coronavirus pandemic and tourism: Dynamic stochastic general equilibrium modeling of infectious disease outbreak. Annals of Tourism Research. https://doi.org/10.1016/j.annals.2020.102913.

Zheng, Y., Goh, E., and Wen, J. (2020). The effects of misleading media reports about COVID19 on Chinese tourists mentalhealth: Aperspective article. Anatolia, 31 (2), 337–340.

بازشناسی محرک های موثر بر رقابت پذیری سفر وگردشگری برای دوران پساکرونا (مطالعه موردی: ایران)

مراجع

مراجع

دوره 15، ویژه نامه کووید 19آذر 1399صفحه 253-284

دوره 15، ویژه نامه کووید 19
آذر 1399
صفحه 253-284