نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 عضو هیئت‌علمی، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران.، تهران. ایران

3 عضو هیئت‌علمی، گروه جغرافیا، برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران. ایران

چکیده

برای هر نوع سفر گردشگری احتمالاً دلایلی وجود دارد که می­توان آن‌ها را در صورت تلفیق، به‌عنوان عوامل انگیزشی سفر در نظر گرفت. در برنامه­ریزی، آگاهی از این عوامل و چگونگی تأثیرگذاری آن‌ها در مراحل مختلف ضروری است. طرح­های توسعه شهری در ایران دارای کارکرد مناسب و مورد انتظار برنامه ریزان، مدیران شهری و مردم نبوده و گردشگری در این طرح­ها نقش پررنگی ندارد. این پژوهش، به دنبال تحلیل عوامل ضعف گردشگری در این طرح­ها است. با توجه به اهداف پژوهش، نوع تحقیق کاربردی با روش توصیفی- تحلیلی بوده و از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با تأکید بـر رویکردی اکتشافی استفاده شده است. بر اساس تحلیل اکتشافی، چهار عامل بر ضعف گردشگری در طرح‌های توسعه شهری استان کرمانشاه شناسایی شد که عبارت‌اند از عوامل نهادی، دیدگاهی، ساختاری و مدیریتی. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و بررسی ارتباط میان عوامل و تعیین سهم هر یک از آنان از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مؤلفه‌های اصلی پژوهش بر ضعف گردشگری در طرح‌های توسعه شهری استان کرمانشاه تأثیر معناداری دارند. تجزیه‌وتحلیل معادلات ساختاری نشان داد که عامل اول (نهادی) با نسبت بحرانی 159/2، عامل دوم (دیدگاهی) با نسبت بحرانی 801/2، عامل سوم (ساختاری) با نسبت بحرانی 506/26 و عامل چهارم (مدیریتی) با نسبت بحرانی 173/23، هرکدام با سطح معنی‌داری 05/0 تأثیر معنی‌داری بر ضعف گردشگری در طرح‌های توسعه شهری استان کرمانشاه دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors of the Tourism Weaknesses in Urban Development Plans of Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • mohammad saleh ahmadi 1
  • Mohammad Taghi Rahnamaii 2
  • Esmaeil aliakbari 3

1 Payame Noor University, Tehran

2 Professor in Geography and Urban Planning, Department of Geoghraphy, Tehran University, Tehran, Iran.

3 Professor in Geography and Urban Planning, Department of Geoghraphy, Payame Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In any type of tourism trip, there are probably some reasons that, if combined, can be considered as motivational factors for travel. Awareness of these factors and how they affect different stages is essential in planning. Urban development plans in Iran do not have the proper and expected function for planners, urban managers, and people, and tourism in these plans does not play a significant role. This research seeks to analyze the factors of tourism weaknesses in these projects.
Methods: according to the research objectives, this is applied research which used descriptive-analytical method and semi-structured interviews with emphasis on exploratory approach.
Results: Based on exploratory analysis, four factors were identified on tourism weakness in urban development plans of Kermanshah province, which include institutional, perspective, structural and managerial factors. Structural equation modeling was used to analyze the data and examine the relationship between factors and determine their contribution.
Conclusion: the results of this study showed that the main components of the research have a significant effect on the tourism weakness in urban development plans of Kermanshah province. The structural equation analysis showed that the first factor (institutional) with the critical ratio of 2.159, the second factor (perspective) with the critical ratio of 2.801, the third factor (structural) with the critical ratio of 2.506, and the fourth factor (managerial) with the critical ratio of 2.173, each with the significance level of 0.05 has a significant effect on the tourism weakness in urban development plans of Kermanshah province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism
  • Urban tourism
  • Tourism weaknesses
  • Urban development plans
  • Kermanshah province
پوراحمد، احمد؛ حاتمی نژاد، حسین و حسینی، سید هادی (1385). آسیب‌شناسی طرح‌های توسعه شهری در کشور، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 58، صص 167- 180.
حاتمی نژاد، حسین، فرجی ملایی، امین (1390). امکان‌سنجی اجرای طرح‌های استراتژی توسعه شهری (CDS) در ایران، مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای، دوره 2، شماره 8، 55 - 76.
رهنمایی، محمدتقی و شاه‌حسینی، پروانه (1383). فرآیند برنامه‌ریزی شهری ایران؛ سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران.
رهنمایی، محمدتقی؛ محمدپور، صابر؛ اسکندری چوبقلو، حافظ و منوچهری میاندوآب، ایوب (1386). آسیب‌شناسی حقوقی طرح‌های توسعه شهری از تدوین تا اجرا، علوم جغرافیایی، بهار و تابستان 1386، شماره 5-6.
زنگی‌آبادی، علی؛ محمدی، جمال؛ زیرکپاش، دیبا (1385). تحلیل بازار گردشگری شهر اصفهان، مجله جغرافیا و توسعه، دوره 4، شماره 8، پاییز و زمستان 1385.131-156.
سرور، رحیم؛ توکلان، علی، شریف جاهد، شهرزاد (1394). رتبه‌بندی طرح‌های توسعه شهری تهران بر مبنای اصول برنامه‌ریزی، جغرافیا (فصلنامه انجمن جغرافیای ایران)، دوره 13, شماره 46؛ صص 155 – 179.
کاظمیان، غلام‌رضا و آزادی، الهام (1390). الگوی توسعه گردشگری شهری در مرکز شهر تهران با رویکرد مدیریت شهری، فصلنامه مطالعات گردشگری، سال هفتم، شماره ۱۵، بهار و تابستان ۹۰، 53-84.
کمپل، اسکات، فاینشتاین، سوزان (1388). نظریه­های برنامه‌ریزی، ترجمه عارف اقوامی مقدم، انتشارات آذرخش، تهران
گودرزی، محمد؛ مجیدی مفرد، حسین؛ ملایی، صمد و فراهانی، مهدی (1393). تبیین مفهومی- فلسفی گردشگری شهری و جایگاه آن در برنامه‌ریزی شهری، اولین کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعه پایدار، تهران؛ موسسه ایرانیان؛ قطب علمی برنامه‌ریزی و توسعه پایدار گردشگری دانشگاه تهران
صفرآبادی، اعظم؛ مجیدی ده شیخ، حکیم؛ زنگی‌آبادی، علی و شاه زیدی، سمیه سادات (1395). توسعه­ گردشگری شهری با تأکید بر نقش بازارچه­های مرزی (مطالعه موردی: بازارچه­ مرزی پاوه)، مجله برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال پنجم، شماره 16، بهار 1395، صفحات 126-95.
صفرعلی­زاده، اسماعیل؛ رهنمایی، محمدتقی و علی‌اکبری، اسماعیل (1393). توانمندسازی فضایی-عملکردی توسعه گردشگری در استان آذربایجان غربی، رساله دکتری، دانشگاه پیام نور، تهران
عزیزی، محمدمهدی و شهاب، سینا (۱۳۸۲). کاربرد انتقال حقوقی توسعه (TDR) به‌عنوان سازوکار تحقق‌پذیری طرح‌های توسعه شهری (نمونه موردی: شهر کاشان)، فصلنامه مطالعات شهری، شماره 4، 14.
علی‌اکبری، اسماعیل، رهنمایی، محمدتقی، ابراهیمی بوزانی، مهدی (1392)، بررسی روش‌شناسی طرح­های توسعه­ شهری در ایران، جغرافیا (فصلنامه انجمن جغرافیای ایران)، دوره جدید، سال یازدهم، شماره 37، 97-114.
موسوی، میرنجف و مهدی، عبدالله زاده (1392). برنامه‌ریزی استراتژیک گردشگری (مفاهیم، اصول و مدل‌ها)، انتشارات آراد، چاپ اول، تهران.
نظری، شیرزاد، نظریان، اصغر، (1391). آسیب‌شناسی مبانی نظری برنامه‌ریزی طرح­های شهری و روستایی با رویکرد آمایش گردشگری (مطالعه موردی: استان‌های ایلام، کرمانشاه و لرستان)، رساله دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
Brinkmann, S. (2014). Interview Encyclopedia of critical psychology (pp. 1008-10): Springer.
Drisko, J. & Maschi, T. (2015). Content analysis: Pocket Guides to Social Work R.
Emerson, R. W. (2017). Exploratory Factor Analysis. Journal of Visual Impairment & Blindness (Online), 111(3), 301.
Etikan, I., Alkassim, R., & Abubakar, S. (2016). Comparision of Snowball Sampling and Sequential Sampling Technique. Biometrics and Biostatistics International Journal, 3(1), 00055.
Gaskin, C. J., & Happell, B. (2014). On exploratory factor analysis: A review of recent evidence, an assessment of current practice, and recommendations for future use. International journal of nursing studies, 51(3), 511-21.
Kallio, H., Pietilä, A. M., Johnson, M., & Kangasniemi, M. (2016).Systematic methodological review: developing a framework for a qualitative semi‐structured interview guide. Journal of advanced nursing, 72(12), 2954-65.
Marcus, B., Weigelt, O., Hergert, J., Gurt, J., & Gelléri, P. (2017). The use of snowball sampling for multi source organizational research: Some cause for concern. Personnel Psychology, 70(3), 635-73.
Mayring, P. (2014). Qualitative content analysis: theoretical foundation, basic procedures and software solution.
McIntosh, M. J., & Morse, J. M. (2015). Situating and constructing diversity in semi-structured interviews. Global qualitative nursing research, 2.
Mooi, E., Sarstedt, M., & Mooi-Reci, I. (2018). Principal Component and Factor Analysis Market Research (pp. 265-311): Springer.
Neuendorf, K. A. (2016). The content analysis guidebook: Sage.
Osborne, J. W., Costello, A. B., & Kellow, J. T. (2014). Best practices in exploratory factor analysis: CreateSpace Independent Publishing Platform Louisville.
Reio Jr, T. G. & Shuck, B. (2015). Exploratory factor analysis: implications for theory, research, and practice. Advances in Developing Human Resources, 17(1), 12-25.
Robinson, O.C. (2014). Sampling in interview-based qualitative research: A theoretical and practical guide. Qualitative Research in Psychology, 11(1), 25-41.
World Tourism Organization.( 2000), Tourism 2020 Vision, Vol. 6, South Asia, Madrid. Spain: Dibe,s.i.
World Tourism Organization, 2002, Tourism Market Trends, Asia and The Pacific, Madrid, Spain.
McFarlane, C. (2011). Assemblage and critical urbanism. City 15.2, 204–24.
Goeldner. R.C. and Ritchie. J.R.B. (2003). Tourism, Principles, Practies, Philosophies, publish by Tohn wileson,Juc, Hoboken. New jersey
Hall, C., Michael and Page, S.j. (1991).The Geogrophy OF Tourism and Recreation Environment, Place and space. 3rd Edition.
Ashworth, G., Page, S.J. (2011). Urban tourism research: Recent progress and current paradoxes, Tourism Management, 32, 1–15
Holden, A. (2000). Environment and Tourism, Routledge.
Minuchin, L. (2012). A lineal city in the pampas: Politics, Materializtion and revolution in Wladimiro Acosta's Vision for Buenos Aires. Antipode 44.4, 911-31.