نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم قربان پور ¹
• مهرناز مولوی ²
• نادر زالی ³

¹ کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

² استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

³ دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

استفاده ناپایدار از میراث طبیعی، به نابودی آن­ها می­انجامد. امروزه، رودخانه­ها به‌عنوان یکی از حیاتی­ترین میراث طبیعی مورد استفاده ناپایدار قرار گرفته­اند. به‌طورکلی، رودخانه­ها توانایی جذب گردشگر در بلندمدت را دارند. ازاین‌رو، رویکرد گردشگری پایدار می­تواند به بهبود شرایط رودخانه­ها و درعین‌حال جذب گردشگر کمک کند. با روش توصیفی –تحلیلی و هدف تحلیل ابعاد زیست­محیطیمؤثر بر تحقق گردشگری پایدار، رودخانه زرجوب واقع در شهر رشت ارزیابی شد. سپس، از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و نظرخواهی از 25 کارشناسان بومی میزان اهمیت معیارها و زیرمعیارهای زیست­محیطی تعیین شد. به‌منظور بررسی وضعیت موجود رودخانه زرجوب بر اساس معیارها و زیرمعیارها از آمار و اطلاعات موجود و ابزار پرسشنامه کمک گرفته شد. در این راستا، از 400 شهروند، 25 کارشناس بومی و 20 مسئول شهری نظرخواهی شد. تحلیل­های آماری با SPSS انجام شد. سپس، از برآیند میزان اهمیت و وضعیت موجود معیارها و زیرمعیارها، تحلیل یکپارچه صورت گرفت. همه معیارها و زیرمعیارها در ناحیه دو، سه و چهار قرار گرفتند. معیارهای موجود در ناحیه دو به دلیل میزان اهمیت بالا و وضعیت موجود نامطلوب، در تحقق گردشگری پایدار تأثیرگذارترند.راهبردهای منتج از سوات بر اساس معیارها و زیرمعیارها و با کمک 25 کارشناس بومی بر اساس روش ویکور رتبه­بندی شدند. از میان راهبردهای ارائه شده، راهبرد "تقویت بعد گردشگری رودخانه در تمام فصول بر اساس اصول پایداری" به لحاظ اهمیت رتبه اول را کسب کرده است.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل سلسه‌مراتبی
• توسعه پایدار
• گردشگری پایدار
• ویکور

عنوان مقاله [English]

Evaluating Environmental Aspects Affecting the Realization of Sustainable Tourism (Case Study: Zarjub River in Rasht)

نویسندگان [English]

• Maryam Ghorbanpour ¹
• Mehrnaz Molavi ²
• Nader Zali ³

¹ This article is taken from a master's thesis entitled "Sustainable Tourism Planning on the Margins of Urban Rivers

² Master of Urban Planning, Faculty of Arts and Architecture, University of Guilan, Rasht, Iran.

³ Assistant Professor of Urban Planning, Faculty of Arts and Architecture, University of Guilan, Rasht, Iran

چکیده [English]

Unsustainable use of natural heritage leads to their destruction. Nowadays, rivers, as one of the most vital natural heritage, have been used unsustainably. Generally, rivers have the ability to attract tourists in the long run. Therefore, a sustainable tourism approach can help improve rivers' conditions while attracting tourists. With the descriptive-analytical method and the purpose of analyzing the environmental aspects affecting sustainable tourism realization, Zarjub River, located in Rasht, was evaluated. Subsequently, through the analytical hierarchy process and a survey of 25 local experts, the importance of environmental criteria and sub-criteria was determined. In order to assess the current status of the Zarjub River according to the criteria and sub-criteria, available statistics and questionnaire tool were used. In this regard, 400 citizens, 25 local experts, and 20 municipal officials were surveyed. Statistical analysis was performed using SPSS. Then, according to the importance and the current status of the criteria and sub-criteria, an integrated analysis was carried out. All criteria and sub-criteria are in the second, third and fourth areas. The criteria in the second area are more effective in realizing sustainable tourism because of their high importance and unfavorable status quo. The SWOT strategies were ranked with the VIKOR method, based on the criteria and sub-criteria and with the help of 25 native experts. Among the strategies presented, the strategy of "strengthening the tourism aspect of the river in all seasons, based on the principles of sustainability" was ranked first in terms of importance.

کلیدواژه‌ها [English]

• Analytical Hierarchy Process
• Sustainable Development
• Sustainable Tourism
• VIKOR