نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی

2 کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی دانشگاه سمنان

چکیده

لندفرم ها ، عارضه های ژئومورفولوژیکی هستند ک ه ب ا توج ه ب ه درک و شناخت انسان دارای ارزش های علمی، فرهنگی- تاریخی، زیبایی شناختی و اجتماعی- اقتصادی می باشند. با توجه به گستردگی این گونه عوارض طبیعی در کشور، می توان از پتانسیل موجود در جهت توسعه گردشگری استفاده کرد. از این رو، در مقاله حاضر، لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه جنوب غربی شهرستان گناباد (به عنوان برخوردارترین منطقه شهرستان به لحاظ پتانسیل های گردشگری) شناسایی شده و وضعیت توانمندی و قابلیت ژئومورفوتوریستی آن ها مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تشریح لندفرم های ژئومورفولوژیکی این منطقه از تصاویر ماهواره ای، نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و داده های حاصل از بازدیدهای میدانی استفاده شده است و میزان قابلیت و توانمندی ژئومورفوتوریستی این لندفرم ها با استفاده از دو روش پرالونگ و کوچین، مورد ارزیابی قرار گرفت. براین اساس، شش لندفرم ژئومورفولوژیکی در محدوده مورد مطالعه شناسایی شد؛ کوهستان و صفه درب صوفه، آبشار درب صوفه، صخره پرتگاه های کارستی تک زو و آبشار تک زو، منطقه خانیک و کلاته نو. نتایج حاصل از رتبه بندی در هر دو روش پرالونگ و کوچین نشان داد که لندفرم کوهستان درب صوفه گناباد، مهمترین لندفرم ژئومورفوتوریستی جنوب غرب شهرستان گنابا د می باشد. به عبارت دیگر در سرمایه گذاری گردشگری در منطقه، لندفرم کوهستان درب صوفه باید در اولویت اهداف توسعه ای قرارگیرد. 
لندفرم های صخره پرتگاه های کارستی تک زو، آبشار درب صوفه، آبشار تک زو، خانیک و کلاته نو به ترتیب در
اولویت های بعدی توسعه گردشگری قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing Landform Geomorphtourism Capabilities Case Study: Southwest of Gonabad

نویسندگان [English]

  • Soozan Sadat Saidi Shahri 1
  • Neda Zarandyan 2

چکیده [English]

Landforms are geomorphological features of scientific, culturalhistorical, aesthetic or socio-economic value based on human understanding. Given these features expansion in our country, the
potential can be used for tourism development. Hence, this study aims to recognize Gonabad southwest geomorphologic landforms (as the most potential touristic area in the province) and evaluate their
Geomorphtourism capabilities. Satellite imagery, geological and topographic maps and site visiting were used for identifying mentioned landforms and Geomorphtourism capabilities were evaluated by Peralong and Cocean methods. Accordingly, four geomorphologic landforms were identified; Darb Sofieh Mountain, Darb Sofieh Waterfall, Karesty Tak Zu Promontory, Tak Zu Waterfall, Khanic, and Kalatehnow. The results of the ranking in both method revealed, Darb Sofieh Mountain is the most important Geomorphtourism landform in the Gonabad Southwest. In other word, for tourism investment in the area, Darb Sofieh Mountain landform
should be as a priority development goal. Karesty Tak Zu Promontory, Darb Sofieh Waterfall, Tak Zu Waterfall Khanic, and Kalatehnow are respectively next priorities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geomorphologic Landform
  • Geomophotourism
  • Gonabad
  • Peralong Method
  • Cocean Method
احراری روی، محی الدین و شاهرخی خرگردی، ژیلا ( 1387 ). زمین گردشگری در - چابهار، فصلنامه علوم زمین، تهران، سازمان زمین شناسی ایران، شماره 67 ، صفحات 46
.53
آرا، هایده؛ شاهوردی قهفرخی، شعله؛ خرازی، پوریا و کیانیان، محمدکیا ( 1393 )، ارزیابی پتانسیل گردشگری لندفرم های انحلالی بر اساس مدل اصلاح شده پرالونگ(کوچین)
و مدل پرالونگ (مطالعه موردی: سه غار سرآب، سید عیسی و چهل پله در استان چهارمحال و بختیاری)، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، سال
.1- هشتم، شماره 25 ، بهار 93 ، صص 151
ارزیابی توانمندی های ژئومورفوربستی لندفرم ها ... 65
بهمنیار، ابوالفضل و منصوری دانشور، محمدرضا( 1389 )، پهنه بندی آمایشی با رویکرد به منظور توسعه گردشگری در محیط AHP ارزیابی چند عامله و استفاده از مدل
- مطالعه موردی: حوضه آبریز گلمکان، آمایش محیط، شماره 18 ، صص 18 GIS .35
ثروتی، محمدرضا و کزازی، الهام( 1385 ) ژئوتوریسم و فرصت های برنامه ریزی آن در - استان همدان، مجله ی فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، صفحات 1
.37
ثروتی، محمدرضا و قاسمی، افشان( 1387 ) راهبردهای ژئوتوریسم در استان فارس، مجله ی .49- فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، صفحات 23
رحمانی، علی( 1387 ) قابلیت های ژئوتوریستی زاگرس، مجموعه مقالات دوازدهمین همایش انجمن زمین شناسی، سازمان زمین شناسی ایان، شرکت ملی مناطق نفت خیز .6- جنوب، اهواز، صفحات 1
سبحانی، بهروز( 1389 )، شناخت پتانسیل های گردشگری منطقه آبگرم سردابه در استان ، مطالعات و پژوهش های شهری منطقه ای، شماره 4 ، SWOT اردبیل با روش
.128- صص 113
شایان، سیاوش، شریفی کیا، محمد و زارع، غلامرضا ( 1389 ) ارزیابی توانمندی های ژئومورفوتوریستی لندفرم ها بر اساس روش پرالونگ، مطالعه موردی: شهرستان
، داراب، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال اول، شماره دوم، زمستان 1389
.91- صص 73 
صدری، نکوئی ( 1388 ) مبانی زمین گردشگری، انتشارت سمت عزیزی، محسن، حلبیان، امیرحسین، شائمی، اکبر، علیقی، سمیرا( 1391 )، ارزشیابی و ،Pereira قابلیت سنجی ژئومورفوسایتهای شهرستان کرمانشاه با استفاده از مدل پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، اسفند 1391
فتوحی، صمد؛ تقی زاده، زهرا و رحیمی، دانا ( 1391 ) ارزیابی توانمندی های ژئومورفوتوریسمی لندفرم ها براساس روش پرالونگ مطالعه موردی؛ منطقه نمونه
گردشگری بیستون، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره .26
66 فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری- سال دهم- شماره 29 - بهار 1394
مقصودی، مهران، شمسی پور، علی اکبر و نوربخش، فاطمه ( 1390 ) پتانسیل سنجی مناطق بهینه توسعه ژئومورفوتوریسم (مطالعه موردی منطقه مرنجاب در جنوب دریاچه نمک
.19- )، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 77 ، پاییز 1390 ، صص 1
مقصودی؛ مهران، برزکار، محسن، عباسی، موسوی و مرادی، انور( 1393 ) ارزیابی توانمندیهای ژئوتوریسمی ژئومورفوسایتهای شهرستان مهاباد، فصلنامه علمی پژوهشی
.81- مطالعات مدیریت گردشگری، سال هشتم، شماره 25 ، بهار 93 ، صص 107
مختاری، داود ( 1389 ) ارزیابی توانمندی اکو توریستی مکانهای ژئومورفیکی حوضه آبریزآسیاب خرابه در شمال غرب ایران به روش پرالونگ، جغرافیا و توسعه، تابستان
.52- 1389 ، شماره 18 ، صص 27
نیک بخت، مهدی( 1380 ) بحران آب و تنشهای اجتماعی سیاسی مطالعه موردی شهرستان .27- گناباد، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره 4، صفحات 12
یمانی، مجتبی؛ عظیمی راد، صمد و باقری سید شکری، سجاد ( 1391 )؛ بررسی قابلیتهای
ژئوتوریستی ژئومورفوسایت های منطقه سیمره با استفاده از روش پرالونگ، جغرافیا و .88- پایداری محیط، شماره 2، صص 69 
Brandolini. P,Faccini.F and Piccazzo.M.(2006), Geomorphological hazard and tourist vulnerability along Portofine Paek trails (Italy), Natural Hazards and earth system sciences. 563-571.
Carton, A, Cavallin, A, Francavilla, F, Mantovani, F, Panniza, M, Pellegrini, G, Tellini, C (1994), Ricetch ambientali per 1 indiviuazione e la valutazion dei beni geomorfologici- method ed esempi. 1 I Quaternario 7 (1), 365-372.
Coratza.P, Chinio.A, Piacentini. D and Valdati. J (2008), Management of Geomorpholosites in high tourist vocation area: an example of geo- hiking maps in the Alpe di fanes (natural park of fanes=sense-braies, Italian dolomites), Geo Journal of tourism and Geosites, no 2, vol 2, 106-117.
Connor, A, Zerger, A, Itami, B (2005), Geo=temporal tracking and analysis of tourist movement, Mathematics and Computers in Simulation VOL 69, 135-150.
Cocean.Gabriela, (2011)."Inventory cards for regionally relevant Geomorphosites", Romanian review of regional studies, No:1, pp131-136.
Hose, T. A(2007) Geotourism in Almeria Province, southeast Spain. Preliminary Communication,Vol.55.
ارزیابی توانمندی های ژئومورفوربستی لندفرم ها ... 67
Leopold, A (1949), A Sand County Almanac Assets Evaluation- In: Zeitschrift fur Geomorphologie N,F, Suppl, Bd 87, 13-18.
Leman , M. Reedman , A. Pie, C. (2008). Geoheritage of East and Southeast Asia. LEASTARI.
Panniza, M (2001), Geomorphosite: Cncepts, mthods and
example of Geomorphological survey, Chines Science Bullein, 46,
Suppl. Bd, 4-6.
Panizza, V. Mennella, M. (2007). Assessing geomorphosites used for rock climbing: the example of Monteleone Roccadoria (Sardinia,Italy). Geographica Helvetica, Vol. 62(3).
PELLEGRINI, L, Boni, P, Vercesi, P (2010), Geotourism and Geomorphological hazards: the Pocca d’Olgisio case study (Northern Apennines, Italy), Natural Hazards and earth system sciences. 441-467.
PEREIRA, P, PEREIRA, d, Caetano Alves, M (2007), Geomorphosite
assessment in Montesinho Natural Par. GeoActa, Special
Publication 1, 170-181.
Pralong, J (2005), A Method for assessing the tourist potential and use of geomorphological sites, Geomorphologacal, Rrlief, processus, environment 3, 189-196.
Patzak, M. (2009). UNESCO and the Global Geoparks Network geological heritage and sustainable development word wide. new
challenges with geotourism. Procceding of the VIII European Geoparks Conference. idanha-a- Nova.4-6 september(Portugal).
Reynard. E, Panizza. M. (2005) Geomorphosites: definition, assessment and mapping, I1, Quaterino, 18 (1), Volume special, 286-312.
Reynard, E (2007), A method for assessing the scientific and additional values of geo morphosite, Geographica Helventa, 3, 1-13.
Serrano, Ganzalez- Truba, J (2005), Assesment of geomorphosites in natural protected areas: the Picos de Europa National Park (spain), Geomorphologie, Formes, processus, environmental 3 197-208.
Tourtellot, J, 2004, Geotourism, National Geographic Society, USA,
234pp.