نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی تهران
2 دانشگاه خوارزمی تهران
3 استاد دانشگاه خوارزمی تهران
چکیده
امروزه صنعت توریسم یکی ازموثرترین صنایعی است که علاوه بر منفعت اقتصادی؛ در بسیاری از
زمینه های دیگر نیز نقش اساسی ایفاء می کند. متاسفانه کشور ما با وجود توانها و قابلیتهای بسیار در زمینه
توسعه گردشگری نتوانسته سهمی درخور جایگاهش ازگردشگری کسب کند. استان زنجان و بالاخص
شهرزنجان نیزاز این قاعده مستثنی نبوده، و با داشتن پتانسیلها وظرفیتهای گسترده گردشگری هنوز در ابتدای راه
بهره برداری از این توانمندی بالقوه قرار دارد. شناسایی این قابلیتها؛ می تواند این محدوده را به عنوان بخشی از
پیکره پر جاذبه ایران؛ به منطقه مهم جهانگردی تبدیل کند. در این پژوهش جهت شناخت عوامل موثر بر
توسعه گردشگری شهرزنجان و ارائه استراتژی و راهبردهای علمی و عملی در راستای توسعه گردشگری از
تکنیک SWOT و به منظور اولویت بندی استراتژی های تعیین شده از مدل AHP استفاده گردید. روش
پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی ومتکی برمطالعات میدانی وکتابخانه ای نگارندگان و از نوع کاربردی
می باشد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که استراتژی نوع تدافعی )با کسب امتیاز 763.0 ( دارای برتری نسبی
در مقایسه با سایر استراتژی های چهارگانه می باشد. لذا استراتژیهای توسعه گردشگری و جذب توریسم این
شهر بایست به گونه ای تدوین شود که نسبت به رفع نقاط ضعف؛ برطرف ساختن تهدید های فرا روی منطقه
اهتمام ورزیده و با رویکرد برنامه ریزی جامع و راهبردی؛ اقدامات و راهکارهای شایسته ای را در راستای بهینه
سازی وضع موجود وساماندهی صنعت گردشگری در این شهربه عمل آورد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The evaluation of Zanjan’s tourism capabilities toward proposing tourism attraction strategies
نویسندگان [English]
- Taghi Heydari 1
- Asghar Rashidi 1
- Ebrahim Hesari 2
- Simin Tavalai 3
چکیده [English]
Tourism is being considered as one of the most influential industries with regard to its economic role. Taking into consideration Iran’s tourism capabilities as well as its attractions, the country is unable in performing its relevant share. Zanjan is not an exception, however. By identifying these capabilities, Zanjan could perform its appropriate role regarding tourism. SWOT technique was applied in order to determine regarding the identification of strength, weakness, threats and opportunities and proposing an appropriate tourism strategy. Furthermore, AHP was applied for prioritization purposes regarding different strategies. The research method of this study is based on analytical-descriptive as well as based on field work and documentary method, this study suggests that defensive strategies with score of 0.367 has the highest comparative advantages as opposed to the other strategies. This indicates the removal of weakness and threats and the adoption of tourism appropriate comprehensive strategies for this city.
کلیدواژه‌ها [English]
- Tourism feasibility studies
- strengthening strategies
- Zanjan
استفاده از مدلهای برنامه ریزی فرایند تحلیل SWOT-AHP ؛ چهارمین کنگره بین الملی
جغرافیدانان جهان اسلام.
ابراهیمی، علیرضا و خسرویان، 1076 (؛ عوامل ( مؤثر بر رشد و توسعه صنعت توریسم در استان
مازندران؛ مجموعه مقالات اولین همایش نقش صنعت گردشگری در توسعه استان مازندران،
تهرا ، ن انتشارات رسانش.
اصغر پور، محمد جواد، ) 1078 (، تصمیم گیری های چند معیار ، ی تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
اعرابی، محمد، ) 1070 (، دستنامه برنامه ریزی استراتژیک، دفتر پژوهشهای فرهنگی، چاپ اول،
تهران.
) الوانی، مهدی و دهدشتی، ) 1080 ; اصول ومبانی جهانگردی، معاونت اقتصادی بنیاد مستضعفان و
جانبازان، تهران .
بهمند و همکاران، داداله ) 1001 (، ارزیابی هویت ایرانی اسلامی با تاکید بر حسینیه ها و تکایا
)نمونه موردی : حسینیه اعظم زنجان(، همایش بین المللی هویت، شیراز.
تقوایی، مسعود وهمکاران ) 1070 (، )) بررسی وتحلیل فضاهای توریستی شهر تبریز به منظور
برنامه ریزی توریسم(( در آن، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی؛ دانشگاه تبریز، سال
10 ، شماره 00 ، پاییز.
تولایی، سیمین ) 1078 (، )) ارزیابی آثار دموگرافیک و فرهنگی گردشگری در سرعین اردبیل((،
نشریه علوم جغرافیایی، ، ج 7 . ش 11
ثبوتی، هوشنگ ) 1088 (، تاریخ زنجان، چاپ چهار ، م انتشارات زنگان، زنجان.
خاکساری، علی ) 1080 (، شناخت صنعت جهانگردی ؛ تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
حکمت نیا حسن و موسوی میرنجف ) 1076 ( کاربرد مدل در جغراف ، ی انتشارات علم نوین.
حیدری؛ تقی و همکاران ) 1001 (؛ ارزیابی دیدگاهها در ارتباط با توسعه گردشگری استان زنجان
)نمونه موردی: گنبدسلطانیه،( اولین همایش ملی سلطانیه؛ دانشگاه پیام نور زنجان.
) خلیفه سلطانی، سیدمحسن ) 1076 ; نقش توریسم در توسع ، ه مجموعه مقالات اولین همایش
علمی منطقه ای )توریسم، موانع، پیامدها( .
زنجیر چی؛ سید محمود ) 1001 (؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، انتشارات صانعی، چاپ اول.
زنگی آبادی و همکاران ) 1070 (؛ )) تحلیل بازار گردشگری داخلی شهر اصفهان((؛ مجله جغرافیا
و توسعه، شماره پاییز و زمستان.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان زنجان ) 1070 ( سالنامه آماری استان زنجان.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان استان، دفتر اطلاعات مدیریت
33
صحت، سعید، پریزاد، عیسی) 1077 (، بکارگیری تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای در تحلیل نقاط
. قوت، ضعف و فرصت و تهدی ، د نشریه مدیریت صنعتی شماره 1
غفاری سید امین، شفقی سیروس و صالحی نگین) 1070 (؛ ارزیابی سازگاری کاربری اراضی
شهری با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره فاز ، ی نشریه مطالعات و پژوهشهای شهری و
منطقه ای، سال اول، شماره - . چهارم، صص 00 84
) غورغانلو، حسن ) 1074 ; )) تحلیل جاذبه گردشگری گنبد سلطانیه با روش Swot ((، پایان نامه
کارشناسی، دانشگاه تبریز .
لومسدن، لس ) 1071 (، بازاریابی گردشگری، گوهریان، محمد ابراهی . م نشر دفتر پژوهش های
فرهنگی، چاپ اول.
. ماهنامه جهان گستر، زنجان، گزارش ویژه، شماره 40
) محلاتی، صلاح الدین ) 1088 ; اهمیت اقتصادی جهانگردی در جهان معاصر، اطلاعات سیاسی و
اقتصادی، شماره 107 108 ، اسفند ماه.
) محلاتی، صلاح الدین) 1071 ; درآمدی بر جهانگردی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
مرادی مسیحی، وارز ) 1076 (، برنامه ریزی استراتژیک و کاربرد آن در شهر سازی ایرا ، ن انتشارات
شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، چاپ اول، تهران.
مشکینی، ابوالفضل ) 1081 (؛ سیر تکوینی شهر و شهرنشینی در زنجان، پایان نامه ارشد جغرافیا و
برنا مه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین.
مرکز آمار ایران، سرشماری نفوس و مسکن، 1070
،) موحد، علی) 1071 بررسی و تحلیل الگوی فضای توریسم شهری مطالعه موردی: شهر اصفهان،
رساله دکتری، دانشگاه تر بیت مدرس.
) مهندسین مشاور سبز اندیش پایش)ساپ( ) 1070 ; طرح جامع گردشگری استان زنجان، سازمان
میراث فرهنگی و گردشگری استان زنجان ، بهمن ماه.
مهندسین مشاور آرمانشهر) 1070 (، مطالعات طرح تفصیلی زنجان، مطالعات کالبدی.
هریسون، جفری و کارون جان ) 1074 (، مدیریت استراتژی ، ک ترجمه بهروز قاسمی، نتشارات
هیات، تهران، چاپ دوم
هفته نامه مناطق وتوسعه ) 1077 (، وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان زنجان در سالهای
1، 076 1077 هفته نامه برنامه، سال هشتم، شماره 068 ، دوشنبه 8دی. -
Ae Jeon,Yeong(1998).AN APPLICATION OF SWOT-AHP TO DEVELOP A STRATEGIC PLANNING FOR A TOURIST DESTINATION, Nutrition, Hospitality, and Retailing Department.
Elías Osuna, Edgar, Aranda, Alvaro,(2007), Combining SWOT and AHP techniques for strategic planning, ISAHP 2007, Viña del Mar, Chile, August 2-6.
Fabac, Robert (2011 ),Applying the Modified SWOT-AHP Method to the Tourism oF Gornje Medjimurje, Tourism & Hospitality Management, Vol. 17,
33
No. 2.
Gallego-Ayala,Jordi, Juízo, Dinis, (2011), Strategic implementation of integrated water resources management in Mozambique: An A’WOT analysis, Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C, Volume 36, Issues 14–15, ,Pages 1103-1111
Houben, c, Lenie, k. and Vanhoof, k(1999), a Knowledge Based SWOT Analysis System as an in strumpent for Strategic Planning in Small and Medium sized Enterprises, Decision support systems, No 26, Elsevier.
Kangas. J, Kurtila. M, Kajanus. M, Kangas. A(2003), Evaluating the management strategies of a forestland estate-the S-O-S approach, Journal of Environmental Management.
Kurttila Mikko, Pesonen Mauno , Kangas Jyrki , Kajanus Miika (2000). Utilizing the analytic hierarchy process(AHP) in SWOT analysis - a hybrid method and its application to a forest-certification case. Forest Policy and Economics ( 1) . 41-52
Lee, Seungbum, Walsh ,Patrick,2011, SWOT and AHP hybrid model for sport marketing outsourcing, Sport Management Review, Volume 14, Issue 4, Pages 361-369.
Monavari et al, Seyed Masoud(2 0 1 0),Evaluation of strategic factors in environmental management of nature-based tourism in coastal areas: the case of Gorgan Bay, Iran , Journal of Food, Agriculture & Environment Vol.8 (1) : 3 5 3 - 3 5 7 .
Saaty T.L, Vargas Luis. G and Dellmann Klans (2003). The allocation of intangible resources: the analytic process and linear programming . Socio-Economic Planning Sciences 37, 169–184.
Saaty T.L (1980). The Analytic Hierarchy Process. McGraw- Hill, NewYork
Shrestha. R.K., Alavalapati., J.R.R., Kalmbacher. R.S. (2006). "Exploring the potential for silvopasture adoption in southcentral Florida: An application of SWOT-AHP method". Agricultural Systems 81 (3), 185–199.
TAKANO,Shin-ei (2009),Application of Combined SWOT and Analytic Hierarchy Process (AHP) for Tourism Revival Strategic Marketing Planning: A Case of Sri Lanka Tourism, Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, Vol.8
)