محمدصالح احمدی؛ محمدتقی رهنمایی؛ اسماعیل علی اکبری
چکیده
رونق فعالیتهای گردشگری در هرمنطقه، برآمده از برنامهریزی و خطمشیهایی است که برای آن منطقه تدوین میشود. فرایند برنامهها و طرحهای توسعهی گردشگری مبین راهبردها، رویکردها، سیاستها و خطمشیهای کشورهای گوناگون نسبت به مقولهی گردشگری است. در ایران نگاه فن سالارانه برنامهریزان شهری باعث شده است که این ...
بیشتر
رونق فعالیتهای گردشگری در هرمنطقه، برآمده از برنامهریزی و خطمشیهایی است که برای آن منطقه تدوین میشود. فرایند برنامهها و طرحهای توسعهی گردشگری مبین راهبردها، رویکردها، سیاستها و خطمشیهای کشورهای گوناگون نسبت به مقولهی گردشگری است. در ایران نگاه فن سالارانه برنامهریزان شهری باعث شده است که این طرحها شهر را به‌عنوان مرکز جمعیت، تجارت، حمل‌ونقل و... دیده‌اند، اما شهر به‌عنوان یک مرکز گردشگر پذیر دیده نشده است.طرحهای توسعه شهری در ایران کارکرد مناسب و مورد انتظار برنامه ریزان، مدیران شهری و مردم نبوده و گردشگری در این طرحها نقش پررنگی ندارند. این تحقیق در پی تحلیل نگاه فن سالارانه این طرحها و اثرات آن بر ضعف گردشگری در شهرها است. با توجه به اهداف پژوهش، نوع تحقیق کاربردی با روش توصیفی- تحلیلی و از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته، ابزار پرسشنامه و مشاهدات محیطی با تأکید بـر روش سه سوسازی است. جهت تحلیل دادهها و اطلاعات گردآوری‌شده از تحلیل‌های کمی و کیفی بهره گرفته شد. نتایج ابعاد سه‌گانه نشان داد که نگاه فن سالارانه و تکنوکرات در طرحهای شهری، گردشگری را به حاشیه رانده و پتانسیل‌های گردشگری شهری را کمرنگ نموده و منجر به از دست رفتن هویت‌های اصلی جاذبه‌های گردشگری شده است. شایسته است که جهت توسعه گردشگری شهری از نگاه فنی و تکنوکراتی محض به آن دوری جست و نظریات سایر متخصصان دیگر را نیز لحاظ نموده و گردشگری شهری را به‌عنوان ابزاری جهت توسعه پایدار شهری در نظر داشت. کلیدواژه‌ها: فن سالارانه، طرحهای شهری، گردشگری، گردشگری شهری، سه سوسازی
ساجد سلیمانیان؛ زهره فنی
چکیده
یکی از اجزای طرحهای بازآفرینی گسترش گردشگری فرهنگی و بازاریابی مکان است که موجودیت بافت‌های تاریخی را به‌عنوان بستر واجد ارزش‌های تاریخی-فرهنگی موردتوجه قرار می‌دهد. درکنار چنین رهیافتی، حفظ، احیا و به‌روزرسانی ارزش‌های فضایی-کالبدی، بصری و زیبایی شناسانه بافت‌های شهری کهن برای مطلوبیت بخشیدن به آن‌هاست که در این مقاله به ...
بیشتر
یکی از اجزای طرحهای بازآفرینی گسترش گردشگری فرهنگی و بازاریابی مکان است که موجودیت بافت‌های تاریخی را به‌عنوان بستر واجد ارزش‌های تاریخی-فرهنگی موردتوجه قرار می‌دهد. درکنار چنین رهیافتی، حفظ، احیا و به‌روزرسانی ارزش‌های فضایی-کالبدی، بصری و زیبایی شناسانه بافت‌های شهری کهن برای مطلوبیت بخشیدن به آن‌هاست که در این مقاله به آن پرداخته شده است. شهر بابلسر به‌عنوان یکی از شهرهای ایران با قابلیت گردشگری در شمال کشور در حوزه عوامل مؤثر توسعه گردشگری در بافت‌های تاریخی را موردمطالعه قرار گرفته است. لذا هدف پژوهش، کاربردی و روش گردآوری دادهها کمّی با بهره‌گیری از پرسشنامه بوده و تجزیه‌وتحلیل دادهها نیز از طریق آزمون رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر انجام شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که بازآفرینی فرهنگ مبنای بافت تاریخی شهر، عاملی در توسعه گردشگری پایدار شهر بابلسر است و از طریق تقویت عوامل مؤثر بر آن (فرهنگ بومی و صنایع خلاق محلی، هنر، صنایع‌دستی سنتی و حفظ ساختمان‌های تاریخی) تحقق‌پذیر است. همچنین بازآفرینی بافت فرهنگی-تاریخی شهر با رویکرد توسعه گردشگری شهری در ایران به‌طور عام و در شهر بابلسر به‌ویژه ارتباط تنگاتنگی دارد. هم‌زمان باوجود فرصت‌های منحصربه‌فردی این بافت‌ها چه از منظر جاذبه‌های کالبدی و معماری و چه از منظر آیین‌ها و سنن تاریخی، مشکلات بازآفرینی بافت، کمبودهای شدید زیرساخت‌های گردشگری و دیدگاه‌های محدود و گذرای مدیریت شهری می‌توانند از بزرگ‌ترین موانع فعال‌سازی ظرفیت‌های آنها در این زمینه باشند.
سعید ملکی؛ هادی علیزاده؛ محمد جواد کاملی فر
چکیده
پژوهش حاضر با روش شناسی «توصیفی – تحلیلی» در راستای ارزیابی الگوی های پایداری گردشگری شهری در شهر اهواز به انجام رسیده است. در راستای هدف اصلی پژوهش دو هدف فرعی شناخت اولویت کاربست الگوهای پایداری گردشگری و شناخت میزان تأثیر الگوها در پایداری گردشگری شهری اهواز در فرایند انجام پژوهش دنبال گردیده است. جهت گردآوری داده های ...
بیشتر
پژوهش حاضر با روش شناسی «توصیفی – تحلیلی» در راستای ارزیابی الگوی های پایداری گردشگری شهری در شهر اهواز به انجام رسیده است. در راستای هدف اصلی پژوهش دو هدف فرعی شناخت اولویت کاربست الگوهای پایداری گردشگری و شناخت میزان تأثیر الگوها در پایداری گردشگری شهری اهواز در فرایند انجام پژوهش دنبال گردیده است. جهت گردآوری داده های پژوهش به شیوه پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه از نظرات 30 نفر از کارشناسان مرتبط با حوزه مورد پژوهش استفاده شده است. جهت تحلیل اولویت شاخص ها از رهیافت شبکه عصبی چند لایه(MLP) و جهت تحلیل میزان تأثیر شاخص ها در فرایند پایداری گردشگری شهری در شهر اهواز از تحلیل های رگرسیونی خطی(R-Linear)، لگاریتمی(R- Logarithmic) و لجستیک(R-Logistic) استفاده شده است. ن
محمدصالح احمدی؛ محمدتقی رهنمایی؛ اسماعیل علی اکبری
چکیده
برای هر نوع سفر گردشگری احتمالاً دلایلی وجود دارد که میتوان آنها را در صورت تلفیق، به‌عنوان عوامل انگیزشی سفر در نظر گرفت. در برنامهریزی، آگاهی از این عوامل و چگونگی تأثیرگذاری آنها در مراحل مختلف ضروری است. طرحهای توسعه شهری در ایران دارای کارکرد مناسب و مورد انتظار برنامه ریزان، مدیران شهری و مردم نبوده و گردشگری در ...
بیشتر
برای هر نوع سفر گردشگری احتمالاً دلایلی وجود دارد که میتوان آنها را در صورت تلفیق، به‌عنوان عوامل انگیزشی سفر در نظر گرفت. در برنامهریزی، آگاهی از این عوامل و چگونگی تأثیرگذاری آنها در مراحل مختلف ضروری است. طرحهای توسعه شهری در ایران دارای کارکرد مناسب و مورد انتظار برنامه ریزان، مدیران شهری و مردم نبوده و گردشگری در این طرحها نقش پررنگی ندارد. این پژوهش، به دنبال تحلیل عوامل ضعف گردشگری در این طرحها است. با توجه به اهداف پژوهش، نوع تحقیق کاربردی با روش توصیفی- تحلیلی بوده و از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با تأکید بـر رویکردی اکتشافی استفاده شده است. بر اساس تحلیل اکتشافی، چهار عامل بر ضعف گردشگری در طرحهای توسعه شهری استان کرمانشاه شناسایی شد که عبارت‌اند از عوامل نهادی، دیدگاهی، ساختاری و مدیریتی. برای تجزیه‌وتحلیل دادهها و بررسی ارتباط میان عوامل و تعیین سهم هر یک از آنان از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مؤلفه‌های اصلی پژوهش بر ضعف گردشگری در طرحهای توسعه شهری استان کرمانشاه تأثیر معناداری دارند. تجزیه‌وتحلیل معادلات ساختاری نشان داد که عامل اول (نهادی) با نسبت بحرانی 159/2، عامل دوم (دیدگاهی) با نسبت بحرانی 801/2، عامل سوم (ساختاری) با نسبت بحرانی 506/26 و عامل چهارم (مدیریتی) با نسبت بحرانی 173/23، هرکدام با سطح معنی‌داری 05/0 تأثیر معنی‌داری بر ضعف گردشگری در طرحهای توسعه شهری استان کرمانشاه دارند.
محمود ضیایی؛ داود عباسی کارجگان؛ غلامرضا کاظمیان؛ مهدی کروبی
چکیده
هدف این پژوهش ارایه‌ی الگوی مدیریت گردشگری شهر تهران است که برای انجام آن از روش تحقیق آمیخته در قالب طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) در دو مرحله استفاده شده است. در مرحله نخست از روش تحلیل محتوا و در مرحله دوم از معادلات ساختاری استفاده شده است. روایی پرسشنامه از نوع روایی محتوا و روایی صوری و بوده و نسبت روایی محتوا و شاخص روایی ...
بیشتر
هدف این پژوهش ارایه‌ی الگوی مدیریت گردشگری شهر تهران است که برای انجام آن از روش تحقیق آمیخته در قالب طرح تحقیق آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) در دو مرحله استفاده شده است. در مرحله نخست از روش تحلیل محتوا و در مرحله دوم از معادلات ساختاری استفاده شده است. روایی پرسشنامه از نوع روایی محتوا و روایی صوری و بوده و نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا به ترتیب برابر با 69/0 و 79/0 براورد شده است. پایایی به روش ضریب آلفای کرونباخ 933/0 و به روش دونیمه کردن 806/0 به دست آمده است. نمونهی آماری 400 نفر از مدیران، کارشناسان و اساتید حوزهی گردشگری هستند که تعداد 387 پرسشنامه معتبر از آنها گردآوری شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد در طراحی الگوی مدیریت گردشگری شهر تهران توجه به عوامل ساختاری، محیطی و محتوایی ضروت دارد و بر این اساس الگوی سه بعدی مدیریت گردشگری شهر تهران ارایه شده است.
زهره فنی؛ محمد علیزاده طولی؛ زینب زحمت کش
دوره 9، شماره 28 ، اسفند 1393، ، صفحه 39-72
چکیده
گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی گردشگری برتوسعه شهر قشم از منظر ساکنان آن، مطالعه ای اکتشافی و مبتنی بر روش ...
بیشتر
گردشگری، از فعالیت های مهم با پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیطی در شهرهاست. سیاست توسعه گردشگری، رویکردی است که شهر با تاکید بر آن می تواند ضمن افزایش منافع آن، تاثیرات منفی را به حداقل کاهش دهد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی گردشگری برتوسعه شهر قشم از منظر ساکنان آن، مطالعه ای اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی و جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی سرپرستان خانوار در شهر تشکیل میدهند که بر اساس فرمول کوکران تعداد 371 نفر از آنان از طریق روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. دادهها spss 0 حاکی از پایایی مطلوب آن است. اطلاعات از طریق نرم افزار / از طریق پرسشنامه گردآوری شده و آلفای کرونباخ 78 طبقه بندی و با استفاده از آزمون ناپارامتری کای اسکوئر معنی داری شاخصها مشخص و تحلیلها انجام شد. نتایج این پژوهش منتج از تجربیات و نظرات ساکنان شهر، نشان می دهد که گردشگری، باوجود اشتغالزایی، افزایش درآمد و بهبود کمی و کیفی صنایع دستی، سبب بالا رفتن قیمتها، سوداگری و تغییر کاربری زمین و افزایش ساخت و ساز و ازبین رفتن بافت باارزش در شهر و ازاین رو باوجود منافع اقتصادی، سبب ناپایداری کالبدی شهر شده است. از لحاظ اجتماعی، باعث بهبود وضعیت آموزش و بهداشت، افزایش تعامل شهرندان و امنیت و لذا پایداری نسبی اجتماعی شده ولی از لحاظ محیط زیست، پیامدهای منفی زیادی از قبیل آلودگیهای محیطی، افزایش ترافیک، تغییر کاربری های مفید برای محیط زیست شهری همراه بوده که مغایر با اهداف توسعه پایدار شهری است. بنابراین، با برنامهریزی اصولی و تلاش برای استفاده بهینه از ورود گردشگران میتوان وضعیت اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی شهر را بهبود بخشید.
زهره فنی؛ مجتبی برغمدی؛ مجید اسکندر پور؛ منصور سلیمانی
چکیده
شهر گرگان به لحاظ ویژگی های آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی خاص )قرار گرفتن در مسیراستانهایخراسان شمالی و رضوی، سمنان، تهران و مازندران( پذیرای مسافران زیادی بویژه در ایام تعطیل. همچنین یکیدیگر از جاذبه های گردشگری شهر گرگان، وجود قوم ترکمن و صنایع دستی خاص آنها ست . بنابراین شهر،گرگان به دلیل دارا بودن جاذبه های گردشگری طبیعی )اکوتوریسم( ...
بیشتر
شهر گرگان به لحاظ ویژگی های آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی خاص )قرار گرفتن در مسیراستانهایخراسان شمالی و رضوی، سمنان، تهران و مازندران( پذیرای مسافران زیادی بویژه در ایام تعطیل. همچنین یکیدیگر از جاذبه های گردشگری شهر گرگان، وجود قوم ترکمن و صنایع دستی خاص آنها ست . بنابراین شهر،گرگان به دلیل دارا بودن جاذبه های گردشگری طبیعی )اکوتوریسم( از یک سو و گردشگریتاریخی فرهنگی از سوی دیگر توانمندی بسیار بالایی در جذب گردشگران داخلی و خارجی می تواند داشتهباشد که این امر مستلزم برنامه ریزی جامع گردشگری و تدارک زیرساخت ها و خدمات مورد نیاز گردشگریاست. در این راستا، هدف تحقیق مبنی بر ارزیابی عوامل تاثیرگذار بر رضایت مندی گردشگران وارد شده بهشهر گرگان می باشد، داده های تحقیق از 052 پرسشنامه گردآوری و با روش آمارتوصیفی و تحیل عاملی موردتجزیه و تحلیل قرارگرفته است . نتایج تحقیق نشان می دهد که چهار عامل کیفیت خدمات، کیفیت محیطی،کیفیت رفتار جامعه میزبان و هزینه خدمات می توانند بیش از 55 درصد واریانس کل متغیرهای مورد بررسی راتبیین نمایند . همچنین بین عوامل مذکور و میزان رضایت گردشگران همبستگی معناداری مشاهده شد. در پایانراهکارهایی جهت افزایش میزان رضایت گردشگران و توسعه گردشکری شهر گرگان ارائه شده است.
غلامرضا کاظمیان؛ الهام آزادی
چکیده
مقاله حاضر در مورد قابلیت توسعه گردشگری شهری در مرکز شهر تهران با رویکرد مدیریت شهری نوشته شده است و در آن به یک سوال اصلی در مورد سنجش قابلیت توسعه گردشگری شهری در مراکز شهری و سوالات فرعی در زمینه ویژگی ها و قابلیت های مرکز شهر تهران پرداخته شده است. این مقاله با استفاده از روش کیفی و شیوه نظریه مبنایی برای گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ...
بیشتر
مقاله حاضر در مورد قابلیت توسعه گردشگری شهری در مرکز شهر تهران با رویکرد مدیریت شهری نوشته شده است و در آن به یک سوال اصلی در مورد سنجش قابلیت توسعه گردشگری شهری در مراکز شهری و سوالات فرعی در زمینه ویژگی ها و قابلیت های مرکز شهر تهران پرداخته شده است. این مقاله با استفاده از روش کیفی و شیوه نظریه مبنایی برای گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. داده ها از طریق مصاحبه عمیق و مشاهدات میدانی گردآوری شده اند. نمونه مورد بررسی در این مقاله، 31 نفر از کنش گران شهری هستند که با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند در چهار گروه بخش دولتی، بخش خصوصی، بخش عمومی و شهروندان انتخاب شده اند. نتایج حاصل از الگوی پارادایمی نشان می دهد که گردشگری شهری در مرکز شهر تهران در حد قابلیت های آن توسعه نیافته است. راهکار تحقق این قابلیت ها، تبدیل مرکز شهر اقتصادی به مرکز شهر فرهنگی است. در این مقاله جایگاه کنونی مرکز شهر تهران و جایگاه ایده ال ممکن آن در یک الگوی سه بعدی ارائه و الگوی مناسب برای بالفعل کردن پتانسیل های توسعه گردشگری شهری در مرکز شهر تهران، الگویی تلفیقی از توسعه گردشگری فرهنگ محور و اقتصاد محور تشخیص داده شده است.
شمس السادات زاهدی
دوره 4، شماره 11.12 ، خرداد 1385، ، صفحه 1-22
چکیده
رشد سریع صنعت گردشگری در نیم قرن اخیر فشار روزافزون بر محیط زیست را در پی داشته است. یافته های تحقیقی حاکی از آنست که اولویت دادن به منافع اقتصادی ناشی از توسعه عنان گسیخته صنعت گردشگری موجب خدشه دار شدن اصول توسعه پایدار در جوامع مختلف شده و محیط زیست را با خطرات روزافزونی مواجه کرده است. متاسفانه هر دو بخش عمومی و خصوصی در تخریب محیط ...
بیشتر
رشد سریع صنعت گردشگری در نیم قرن اخیر فشار روزافزون بر محیط زیست را در پی داشته است. یافته های تحقیقی حاکی از آنست که اولویت دادن به منافع اقتصادی ناشی از توسعه عنان گسیخته صنعت گردشگری موجب خدشه دار شدن اصول توسعه پایدار در جوامع مختلف شده و محیط زیست را با خطرات روزافزونی مواجه کرده است. متاسفانه هر دو بخش عمومی و خصوصی در تخریب محیط زیست دخیل بوده و توسعه اقتصادی را بر توسعه پایدار و متوازن مرجح دانسته اند. تحقیقات نشان داده اند اگر چه صنعت گردشگری بر اکولوژی متکی است اما در حفظ و حراست از آن موفق نبوده است. شواهد مثال فراوانی از صدمات اکولوژیکی و تخریب محیط زیست در اثر توسعه نسنجیده و بی رویه گردشگری وجود دارد. این حقایق موجب شده است که دوراندیشان و مصلحان اجتماعی به ویژه دانشگاهیان بر ضرورت آگاه سازی جوامع در مورد لزوم حفاظت از محیط زیست تاکید کنند و بر لزوم اتخاذ تدابیر و تمهیداتی کارآمد و موثر برای جاری سازی حفاظت محیطی در سیاست های توسعه گردشگری و توقف روند تخریب اصرار ورزند. در این مقاله نیز بر اهمیت رعایت اصول توسعه پایدار در هر سه بخش دولتی، خصوصی و مدنی تاکید شده و به منظور نظارت بر فعالیتهای گردشگری الگویی جهت ارزیابی اثرات توسعه گردشگری بر محیط زیست ارایه شده است.
