حمید ضزغام؛ صمد حاجی محمد امینی
دوره 5، شماره 14 ، اسفند 1389، ، صفحه 93-123
چکیده
«راهبرد توسعه خوشه ای» یکی از الگوهای موفق سازماندهی «بنگاههای کوچک و متوسط» است که قریب به سه دهه بیش ترین نقش را در «توسعه منطقه ای» کشورهای مختلف ایفا نموده است. این مفهوم اولین بار تحت عنوان «تئوری خوشه صنعتی» توسط مایکل پورتر در سال 1990 از دانشگاههاروارد تعریف و منتشر شد. محققان و پژوهشگران بعد از ...
بیشتر
«راهبرد توسعه خوشه ای» یکی از الگوهای موفق سازماندهی «بنگاههای کوچک و متوسط» است که قریب به سه دهه بیش ترین نقش را در «توسعه منطقه ای» کشورهای مختلف ایفا نموده است. این مفهوم اولین بار تحت عنوان «تئوری خوشه صنعتی» توسط مایکل پورتر در سال 1990 از دانشگاههاروارد تعریف و منتشر شد. محققان و پژوهشگران بعد از وی، تئوری خوشه را در بخشها و فعالیتهای مختلف از صنایع با تکنولوژی بالا گرفته تا محصولات جنگلی و زیربخشهای خدمات از جمله گردشگری به کار گرفتند. این مقاله ابتدا به بررسی مبانی و چارچوب نظری خوشه گردشگری پرداخته و با مبنا قراردادن «مشخصههای چهارگانه خوشه، یعنی «تمرکز جغرافیایی»، «تمرکز بخشی»، «روابط همکاری» و «چالشها و فرصتهای مشترک» کسب و کارهای گردشگری به امکان سنجی خوشه گردشگری در شهرستان بندر انزلی پرداخته است. روش تحقیق اسنادی و میدانی بوده است. از فنون «نسبت های مکانی»و «ماتریس همکاری» به ترتیب برای «تحلیل تمرکز جغرافیایی و بخشی» و «روابط همکاری بین واحدهای کسب و کار» و از «پرسشنامه و فرمهای مخصوص مصاحبه» برای تحلیل چالشها و فرصتهای مشترک کسب و کارها بهره گرفته شده است. یافتهها نشان میدهد اقتصاد بخش گردشگری در شهرستان بندر انزلی «پایه» بوده و از نسبت مکانی 02/1 برخوردار است، کسب و کارها دارای چالشها و فرصتهای مشترک بوده اما روابط همکاری بین بنگاهی و بین صنفی نسبتاً ضعیف است. در پایان «نقشه خوشهی»شناسایی شده ترسیم و راهبردهایی بر مبنای شرایط فعلی و فرصتهای آتی برای توسعه خوشه گردشگری ارایه شده است.
